|
اسـلامى وب مردان خدا، خدا نباشند. . . يك دم ز خدا، جدا نباشند. . .
| ||||||||||||||||||||||||||
|
آخرین ارسال های انمن
خداوند متعال می‌فرمایند: «من المؤمنین رجال صدقوا ما عاهدوا الله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظر، و ما بدلوا تبدیلاً»[احزاب:23]؛ برخی از آن مؤمنان بزرگ‌‌مردانی هستند كه به عهد و پیمانی كه با خدا بستند كاملاً وفا كردند، و برخی بر آن عهد ایستادگی كردند تا در راه خدا شهید شدند و برخی دیگر در انتظار مقاومت هستند و عهد خود را تغییر ندادند. امروزه اقوام و ملل دنیا برای زنده كردن تمدن های مرده خود سعی و كوشش می‌كنند، آنهایی كه گذشته‌ای تاریك داشتند در صدد روشن كردن حال و آینده‌ای درخشانند. حتی بعضی طبقات و گروهها از افرادی تجسم (اسطوره‌ای) عینی ساخته برای جامعه خود افتخار می‌آفرینند. اما مسلمانان كه دارای گذشته‌ای افتخارآفرین و اظهر من‌الشمس هستند متأسفانه تاریخ درخشان و قهرمانان تاریخ‌ساز خود، یعنی همان مردانی را كه تاریخ پرشكوه اسلام را رقم و آن را جاودانه كرده‌اند، به فراموشی سپرده‌اند و در واقع امروز بیش از هر زمان به این رادمردان تاریخ و الگوهای زنده نیاز داریم. آنانی كه تحت سخت‌ترین شرایط از عقیده و كیان اسلام پاسداری نمودند و در راه دعوتی كه بدان ایمان داشتند با عشق و اخلاص كامل پروانه‌وار جان باختند و خشت‌های اولیه ایمان را بنا نهادند و با شهادت خویش در برابر تهاجم زورگویان از اسلام دفاع نمودند تا این كور سو به خورشیدی جهانتاب مبدل گردید. ما درصدد هستیم در این مقاله كه ابتدا بطور خلاصه و كوتاه فضایل خلفای راشدین و خویشاوندان آن حضرت را به یاری خداوند متعال بیان نموده، سپس روابط فیمابین آن فداییان اسلام را كه برگرفته از كتابهای فریقین ـ شیعه و سنی‌ـ است تقدیم خوانندگان محترم كنیم. اینك مناقب و فضایل آن جانثاران اسلام را از گفته‌های گرانبهای نبی اكرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم.
قال رسول صلی‌الله‌علیه‌وسلم: «ابوبكر و عمر سیدا كهول أهل الجنه من الاولین و الا´خرین اِلا النبیین و المرسلین» [رواه احمد و الترمذی]؛
رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم در این حدیث كه امام احمد و ترمذی آن را روایت كرده‌اند، حضرات شیخین، (ابوبكر صدیق و عمر فاروق) را سرداران میانسال اولین و آخرین اهل بهشت بجز پیامبران و رسولان نامیده‌اند.
در جای دیگر فرموده‌اند: «ابوبكر صاحبی و مونسی فی الغار سدّوا كل خوخة إلا خوخة ابی‌بكر» [رواه عبد الله بن احمد]؛
ابوبكر همراه و همدم من در غار است.
تمام دریچه‌ها بجز دریچه خانه ابوبكر را ببندید.
این خود بزرگترین فضل و افتخار برای ابوبكر صدیق محسوب میشود.
درباره حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه فرموده است: «إن الله تعالی جعل الحق علی‌لسان عمر و قلبه» [رواه احمد و الترمذی]؛
همانا خداوند حق را از زبان و قلب عمر رضی‌الله‌عنه جاری كرده است.
در رابطه با حضرت عثمان ذی‌النورین -رضی الله عنه- چنین فرموده‌اند: «عثمان بن عفان ولیّی فی‌الدنیا و الاخرة.» [رواه ابویعلی]؛
عثمان پسر عفان در دنیا و آخرت دوست و ولی من است.
و در جای دیگر فرمودند: «ما زوّجت عثمان ام‌كلثوم إلا بوحی من السماء.» [رواه الطبرانی]؛
من ام‌كلثوم را به دستور وحی در عقد نكاح عثمان در آوردم.
درباره حضرت علی مرتضی رضی‌الله‌عنه، چنین فرموده‌اند: «یا علی أنت أخی فی الدنیا والاخرة» [رواه الترمذی]؛
ای علی تو در دنیا و آخرت برادر من هستی.
و در حدیثی فرمودند: «إن الله أمرنی أن أزوِّج فاطمة من علی» [رواه الطبرانی]؛
خداوند به من دستور داد تا فاطمه را در نكاح علی در بیاورم.
و در روایتی فرموده است: «أتانی ملك فسلم علی، نزل من السماء و لم‌ینزل قبلها فبشرنی أن الحسن و الحسین سیدا شباب أهل الجنة و أن فاطمة سیدة نساء أهل‌الجنة» [رواه ابن عساكر]؛
به نزد من فرشته‌ای آمده بر من سلام كرد. این فرشته از آسمان فرود آمد و قبل از آن فرود نیامده بود، سپس به من مژده داد که همانا حسن و حسین سرداران جوانان اهل بهشت هستند و فاطمه خاتون زنان اهل بهشت است.
و در حدیثی فرموده است: «إن الحسن و الحسین هما ریحانتای من الدنیا» [رواه الترمذی]؛
همانا حسن و حسین در دنیا دو گل باغ من، یعنی دو ثمره قلب من، هستند.
حال برای اینكه بدانیم یاران رسول اكرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم با یكدیگر چه برخورد و رابطه‌ای داشتند، بهتر است به كلام خداوند و معجزه بزرگ استاد آن ابرمردان تاریخ رجوع كنیم.
خداوند در رابطه با یاران رسول اكرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم میفرماید: «محمد رسول‌الله و الذین معه أشداء علی الكفار رحماء بینهم»؛
محمد صلی‌الله‌علیه‌وسلم پیامبر خداست و آنانی كه همراه او هستند بر كافران سخت و با یكدیگر مهربانند.
در قرآن كریم آیات متعددی در این راستا ذكر شده که ما در این نوشتار فقط به همین آیه اكتفا می‌كنیم.
البته این آیه صفات یاران رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم را به طور كلی و عام بیان كرده، اما یاران خاتم‌النبین به طور اخص با خاندان و خویشاوندان نبی اكرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم چه نوع برخورد و روابط و تعلقاتی داشتند؟
با توجه به حوادث و واقعات تاریخی پی خواهیم برد كه ایشان (صحابه) خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم را بر خاندان و خویشاوندان خود ترجیح می‌دادند و در مشكلات غمخوار و یاور آنان بودند. برای اثبات این مدعا اینك به بررسی بعضی از وقایع و حوادث می‌پردازیم.
خواستگاری حضرت زهرا و نقش حضرت ابوبكر صدیق و عمر فاروق (رضی الله تعالی عنهم) در آن:
اگر بیطرفانه و دور از گرایش و احساسات مذهبی به بررسی این واقعه بپردازیم به حقیقت پی خواهیم برد كه بزرگترین محرِّك و مشوِّق حضرت علی (كرم‌الله وجهه) برای خواستگاری حضرت فاطمه زهرا (رضی‌الله تعالی‌عنها) حضرت ابوبكر صدیق و عمر فاروق (رضی‌الله تعالی‌عنهما) بودند.
ملا محمد باقر مجلسی- از علمای شیعه- در "جلاءالعیون" در بیان تزویج امیرالمؤمنین و فاطمة‌الزهراء (رضی‌الله تعالی‌عنهما) چنین نوشته است: «روایت كرده‌اند روزی ابوبكر و عمر و سعد بن معاذ در مسجد حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وسلم نشسته بودند و سخن مزاوجه حضرت فاطمه درمیان آوردند.
پس ابوبكر گفت: اشراف قریش خواستگاری او از آن حضرت نمودند، حضرت در جواب ایشان فرمود كه امر او به سوی پروردگار اوست، اگر خواهد كه او را تزویج نماید خواهد نمود و علی ابن ابیطالب در این باب با حضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم سخن نگفت و كسي نیز برای آن حضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم سخن نگفت و گمان ندارم كه چیزی مانع شده باشد او را مگر تنگدستی، آنچه میدانم آنست كه خدا و رسول صلی‌الله‌علیه‌وسلم فاطمه را نگاه نداشته‌اند مگر از برای او.
پس ابوبكر با عمر و سعد بن معاذ گفت كه برخیزید به نزد علی برویم و او را تكلیف نمائیم كه خواستگاری فاطمه بكند و اگر تنگدستی او را مانع شده باشد، ما او را در این باب مدد كنیم، سعد بن معاذ گفت كه بسیار درست دیده و برخواستند به خانه امیرالمؤمنین رفتند، آن جناب را در خانه نیافتند؛ در آن وقت حضرت (ع) شتر خود را برده در باغ مردی از انصاری آب می‌كشید به اجرت، پس متوجه آن باغ شدند.
چون به خدمت آن حضرت رسیدند فرمود كه «برای چه حاجت آمده‌اید؟»
ابوبكر گفت: ای ابوالحسن هیچ خصلتی از خصال خیر نیست مگر آنكه تو بر دیگران در آن خصلت سبقت گرفته و رابطه میان تو و حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وسلم از جهت خویشی و مصاحبت دائمی و نصرت و یاری و روابط معنوی معلوم است...
پس چه مانع است ترا كه خواستگاری نمی‌نمائی او را زیرا كه مرا گمان آن است كه خداوند و رسول او را برای تو نگاه داشته‌اند و از دیگران منع می‌كنند.
چون حضرت امیرالمؤمنین این سخنان را از ابوبكر شنید آب از دیده‌های مباركش فرو ریخت و فرمود: كه اندوه مرا تازه كردی و آرزویی كه در سینه من پنهان بود به هیجان آوردی، كه باشد كه فاطمه را نخواهد؟
و لیكن به اعتبار تنگدستی شرم می‌كنم از آنكه این معنی را اظهار نمایم.
پس ایشان بهر نحو كه بود آن حضرت را راضی كردند كه به خدمت حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وسلم رود و فاطمه را از آن حضرت خواستگاری نماید.
حضرت شتر خود را گشود و به خانه آورد و بست و نعلین خود را پوشید و متوجه خانه حضرت رسالت شد.» [جلاءالعیون، ملاباقر مجلسی، ص:104، فصل پنجم در بیان تزویج امیرالمؤمنین و فاطمه، طبع انتشارات رسیدی چاپخانه، سال چاپ، 1362]
شیخ‌الطائفه ابوجعفر طوسی در "امالی" جلد اول به همین منظور روایت دیگری به زبان عربی نقل كرده است و ملاباقر مجلسی در جلاءالعیون آن روایت را به زبان فارسی چنین ترجمه نموده است؛
«شیخ طوسی به سند معتبر از حضرت امیرالمؤمنین روایت كرده است كه نزد من آمدند ابوبكر و عمر گفتند: چرا به نزد حضرت رسول نمی‌روی كه فاطمه را خواستگاری نمایی؟
پس من رفتم به خدمت آن حضرت چون نظر مباركش بر من افتاد خندان شد و فرمود: برای چه آمده‌ای ای ابوالحسن؟حاجت خود را بیان كن.
پس من عرض كردم به خدمت آن حضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم ...
گفتم یا رسول‌الله استدعا می‌نمایم كه فاطمه را به من تزویج كنی... باش تا بروم و به نزد تو برگردم.
چون حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وسلم به نزد فاطمه رفت، فاطمه برخاست و ردای مباركش را برگرفت و نعلین را از پای مباركش كند.
آب آورد و دست و پایش را شست.
پس در خدمت آن حضرت نشست حضرت فرمود: ای فاطمه فرمود كه لبیك، چه حاجت داری یا رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم؟
حضرت فرمود: ای فاطمه میدانی قرابت علی بن ابیطالب و فضیلت او را... و او در امر خواستگاری تو سخنی گفت پس چه مصلحت میدانی؟
حضرت فاطمه چون این سخن را شنید ساكت گردید و لیكن روی خود را نگردانید و اظهار كراهت نفرمود.
پس حضرت رسول برخاست و فرمود الله اكبر، ساكت شدن او علامت راضی شدن اوست.» [جلاءالعیون، ملاباقر مجلسی، ص:104، فصل پنجم در بیان تزویج امیرالمؤمنین و فاطمه.]
همین واقعه را "میرزا رفیع باذل" در «حمله حیدری» چنین به نظم در آورده است كه قسمتی از آن تقدیم خوانندگان محترم میشود: چو بگذشت چندی بدین داوری
یكی روز رفتند نزد علی
زیاران مخصوص او چند تن
بگفتند ای شمع آن انجمن
درین كار خیر اولویت تراست
سكوتت درین خطبه چندی چراست
رو از خدمت سید انبیاء
بكن خواستگاری خیرالنساء
به پاسخ چنین گفت یعسوب دین
كه دارم دو مانع بر اقدام این
نخست آنكه شرم آیدم از نبی
دوم خامشم كرده دست تهی
بگفتند یارانش ای شهر یار
تو در خاطر خویش از اینها میار
ترا با نبی نسبت دیگر است
ازو آنچه خواهی كنی در خورست
زدست تهی نیز بر خود مپیچ
نخواهد رسول كریم از تو هیچ
به ترغیب یاران علیِ ولی
بروز دگر رفت نزد نبی
(حمله حیدری، ج 1، ص 61)
از روایاتی كه شیخ ابوجعفر طوسی و ملاباقر مجلسی و میرزا رفیع باذل- از علمای برجسته شیعه- نقل كرده‌اند نكات ذیل استنباط میشود:
1ـ حضرت ابوبكر صدیق و عمر فاروق ـ رضی‌الله تعالی‌عنهماـ به حضرت علی مرتضی- رضی‌الله‌عنه- پیشنهاد كردند كه از حضرت فاطمه زهرا- رضی‌الله تعالی‌عنهماـ خواستگاری كنند.
این خود دلیل بارزی بر خیرخواهی ایشان در حق حضرت علی ـ كرم‌الله وجهه ـ است.
2ـ نداشتن مال و سرمایه در راه نكاح یکی از موانع و مشكلاتی بود که حضرت علی رضی الله عنه مطرح نمود، حضرت ابوبكر و عمر رضی‌الله تعالی‌عنهما در این راستا او را تسلی دادند.
این هم دال بر مودّت و دوستی فیمابین آن جانثاران اسلام است.
3ـ حضرت علی ـ رضی‌الله‌عنه ـ این مشوره خیرخواهانه را پذیرفت و برای این كار خیر اقدام نمود.
این خود نشانه اعتماد حضرت علی ـ رضی‌الله‌عنه ـ به حضرت صدیق و فاروق ـ رضی‌الله تعالی‌عنهما ـ بود.
درباره : مقالات اسلامى , برچسب ها : خاندان پيامبر"اهل بيت پيامبر"روابط صحابه با اهل بيت"صحابه و اهل بيت"خلفاي راشدين و اهل بيت , بازدید : 397 
گناه آثار ناگواری بر انسان بر جای می‌گذارد. امام ابن قَیّم جوزی برخی از این آثار بد را ذکر کرده است: ۱- محروم شدن از علم : علم شرعی نوری است که خداوند به قلب هر که بخواهد می‌تاباند و گناه باعث خاموش شدن این نور می‌گردد. هنگامی که امام شافعی برای آموختن علم به نزد امام مالک آمد، مالک که از هوش و استعداد وی خوشش آمده بود او را اینگونه نصیحت کرد: «من می‌بینیم که خداوند بر قلب تو نوری تابانده است، آن را با گناه خاموش نکن» گناه دشمن علم و آگاهی و معرفت است و نیکی و بازداشتن نفس از هوا و هوس کلید معرفت و شناخت است. ادامه مطلب درباره : مقالات اسلامى , برچسب ها : آثار بد گناه"آثار گناه"گناه"گناه كردن"نور علم"امام مالك بن انس"امام شافعي"آثار ناگوار گناه"فرد و جامعه"امام احمد بن حنبل"حضرت ثوبان"ابن ماجه"حضرت عبدالله بن عباس , بازدید : 177 
منبع : صوفیه و تصوف در پرتو قرآن و سنت پیدایش تصوف اصطلاح ((تصوف))در قرن دوم هجری متداول شد ، تصوف از جنبه مصداق ومعنویت همان روش و برنامه ای بود که پیامبر(ص) و یارانش در قرن اول هجری داشتند. درونهای یاران رسول(ص) و خاندان او مملوّ بود از دانشهای ذوقی وشهودی ، چه در عمل و چه در مسیر اشاعه زندگی و چه در جرگه اهل صفه که در عبادت و صفا ، گوی سبقت ربودند . و آن حضرت با مشاهده آن صمیمیت و صفا(که منظورشان در هرکاری رضایت خدا بود و اینکه بهتر از این که هست نمی تواندباشد)،کار و عمل آنها را تثبیت فرمودند ، در هر حال هر یک از آنها ، بر خلوص در توحید و اخلاص نیت اصرار داشتند، کمال سیره و روش رسول خدا(ص) و آل گرامیش بود که به اندازه فهم و درک مردم با آنها روبرو شوند و آنان را به تناسب توان و ذوقشان به سوی عمل صالح ، و کمال و پیشرفت و صفا ، سوق دهند تصوف اسلامی همان دین خالص ، خلوص نیت برای خداست که منشأ و مقدمه تحقّق عبودیت و وسیله ای جهت نشان دادن عظمت پروردگاری می باشد ،به حقیقت پیوستن آراستگی درونها به معارف و اسرار الهی ، رضا ، توکل و اخلاص و دارندگی حال و احوال ظاهر از توجه به عبادات ، وَرَع و تقوا به تبعیت از رسول خدا (ص) و ال گرامیش در افعال و اقوال و احوال ، و این توجه به ظاهر و باطن ،همان سیره و طریق زندگی پیامبر و خاندانش بود ، جهت حصول مراتب سه گانه دین ((اسلام-ایمان-احسان))که در حدیث مشهور از عمربن خطّاب (رض)نقل شده است{به روایت بخاری، حدیث مفصلی است که این چنین آغاز می شود حضرت جبرئیل (ع)نزد پیامبر اکرم (ص) که میان اصحابش نشسته و با او به پرسش و پاسخ می پردازد از اسلام ، از ایمان سؤال می شود . سپس از پیامبر ، معنی احسان را می پرسد و جواب می شنود. خدا را آنچنان عبادت کنی که او را می بینی زیرا اگر تو خدا را نمی بینی ، خداوند که تو را می بیند-تا آخر حدیث} باید دانست ، مراد از توحید و اینکه مسلمان موحّد است ، تنها این نیست که صرفاً به ظاهر و یا باطن امر و تکالیف و مراحل شناخت توجه شود ، توحید یک جانبه نیست ، بلکه درون و برون شخص هر دو مورد نظر می باشد، در غیر این صورت ، از جاده توحید خالص بیرون خواهد بود {عبارت مشهور از امام مالک (رض) این است : کسی که اهل شریعت و عمل باشد و عارف نباشد فاسق است و کسی که عارف باشد و اهل شریعت و عمل نباشد زندیق ،حقیقت در پیوستگی هردوست} کسی که فقط درون را در نظر دارد و از ظواهر خداپرستی بیرون باشد زندیق و شیطان صفت است و با شریعت و حکمت آن مخالفت ورزیده و آنکه فقط به ظواهر امر توجه کند فاسق خواهد بود زیرا اعمال او از اخلاص و صداقت بیرون مانده است. ادامه مطلب درباره : مقالات اسلامى , بازدید : 214 
حضرت علي درسال 35 هجري پس از شهادت خليفه سوم عثمان به خلافت رسيد و به مدت 5 سال خلافت كرد و در تاريخ 19 رمضان سال 40 هجري بدست عبدالرحمن بن ملجم در كوفه شربت شهادت را نوشيدند وبا شهادت علي خلافت راشده كه از ابوبكر صديق شروع شده بود به پايان رسيد و درنزديك كوفه مدفون گرديد خدا ازايشان راضي باد. احوال قبل از اسلام و در حال اسلام علي قد كوتاه و داراي جسم فربه و شكم بزرگ بود ريشش بقدري گنجان بود كه سينه اش در زير آنها پنهان مي شد. رنگش سفيد گندمي بود در حيات حضرت فاطمه ازدواج مجدد نكرد اما بعد وفات شان ازدواج كرد. فرزندانش از فاطمه زهرا عبارتند از حسن حسين و زينب و ام كلثوم. و از همسران ديگر بيش از 20 تا فرزند داشته از جمله آنها ابوبكر عمر عثمان محمد اكبر و عباس اشاره نمود و نسل ايشان از حسن حسين محمد اكبر عباس و عمر ادامه پيدا كرد. علي زندگي فوق العاده زاهدانه اي داشت و در اتباع از رسول خدا حريص بود و خوش طبعي از اخلاق ايشان بود.
فضايل حضرت علي درباره فضيلت خليفه چهارم حضرت علي روايت بيشماري وجود دارد كه مختصرا به آنها اشاره مي كنيم 1_هنگام هجرت پيامبر او را با چادر خود پوشانيد و بر رختخواب خود خوابانيد و اماناتي را كه از مردم دست ايشان بود به علي داد تا به صاحبان شان بدهد و به اين شكل پيامبر هجرت فرمود و وارد مدينه شد. 2_در غزوه بدر براي دفاع از اسلام كارهاي بزرگي انجام داد بسياري از كفار را به هلاكت رساند. 3_ در غزوه احد خدمات با ارزشي انجام داد زمانيكه خبر شهادت پيامبر منتشر گرديد و همه را پريشان كرد سپس واضح گرديد كه رسول خدا در فلان جا تشريف دارد از جمله ياراني بود كه سبقت گرفت و خودشو به پيامبر رساند. 4_در تمام غزوات جز تبوك شركت داشت هنگام غزوه تبوك پيامبر او را در مدينه گذاشت. 5_ در سال 9 هجري وقتي پيامبر حضرت ابوبكر صديق را امير حج تعيين كرد و به مكه فرستاد بعد سوره برائت نازل شد براي تبليغ پيامبر علي را مامور ساخت. 6_ زمانيكه پيامبر از دنيا رحلت فرمودند غسل ايشان با علي بود. 7_هنگام خلافت خليفه اول ابوبكر صديق در جلسات عمومي رضايت خويش را اعلام كرده و مي فرمود صديق را رسول خدا امام نماز ما گردانيد پس كسي را كه رسول خدا امام دين ما قرار داده امام دنياي ما نيز هست. 8_در ايام خلافت خليفه دوم حضرت عمر ايشان وزير بودند علي با عمر محبت قلبي بسيار زيادي داشتند. 9_ زمانيكه منافقين خانه عثمان را محاصره كردند علي براي حمايت از ايشان دو فرزندش حسن و حسين را فرستادند و زمانيكه عثمان شهيد شد علي خيلي صدمه ديد پريشان شد و درمدح عثمان سخناني ايراد فرمود خلافت علي در دومين روز شهادت عثمان با ايشان بيعت شد در مدينه هر چي مهاجر و انصار وجود داشت همه با ميل خودشان بر دست ايشان بيعت كردند ابتدا اهل شام خلاف او را قبول نداشتند خيال كردند بيعت تمام مهاجرين و انصار بنابر جبر از طرف باغيها بوده است. در ايام خلافت علي متاسفانه جهاد با كفار كه از زمان رسول خدا شروع شده بود و تا زمان عثمان ادامه داشت كاملا متوقف گشت و فتوحات اسلامي يا گسترش حاكميت مسلمانان در زمان خلافت ايشان قدمي به جلو نرفت. علت اين عقب ماندگي اختلاف داخلي مسلمانان بود. سه جنگ رخ داد اول جنگ جمل كه در آن با حضرت مادر مومنان عايشه صديقه و حضرت طلحه و زبير بود دوم جنگ صفين كه در آن با حضرت معاويه و اهل شام بود. سوم جنگ نهروان كه در آن با خوارج مقابله شد فقط جنگ سوم از نظر تمام صحابه پسنديده بود اما جنگ جمل و صفين را اكثر صحابه پسند نكردند. بعنوان مثال وقتي حضرت علي حضرت عبدالله بن عمر را براي رفاقت خويش دعوت داد و تعلقات و دوستي كه با پدرش حضرت عمر داشت بيان كرد در جوابش نوشت اي ابوالحسن ( كنيه علي) قسم بخدا اگر شما دستور دهيد كه دست در دهان اژدها بگزارم من حاضرم اما اگر شما بخواهيد كه من شمشير را بر سر گوينده لااله الا الله بردارم اين كار از دست من بر نمياد و به همين طريق بسياري از ياران پيامبر خودشان را از هر دو طرف جنگ كنار كشيدند. جنگ جمل اين جنگ در ماه جمادي الآخر سال 36 هجري رخ داد درحكايت اين جنگ بسياردروغ و افترات بسته شده است. اصل ماجرا از اين قراراست. باغيها يا مفسدان وقتي حضرت عثمان را شهيد كردند و حضرت طلحه و زبير را مجبور كردند با حضرت علي بيعت كنند. طلحه و زبير از مدينه به خدمت مادر مومنان عايشه حاضر شدند و ماجراي شهادت عثمان را بيان كردند گفتند در مدينه خون عثمان ريخته شده و فتنه بر پاست باغيها سود جوئي مي كنند و ما مصلحت و امنيت شهر را ميخواهيم . مصلحت از نظر علي اين بود كه فعلا در مورد قصاص قاتلين سكوت اختيار كرد اما مصلحت از نظر طلحه و زبير اين بود كه اول بايد قاتلين قصاص شوند تا باغيها قدرت بيشتري نگيرند. حضرت عايشه از شركت در مشاجرات اول انكار ورزيد اما طلحه و زبير با تلاوت آياتي از قرآن كه در آن دستور داده شده تا بين مسلمين اصلاح شود بالآخره حضرت عايشه با راي ايشان موافقت كردند و تصميم گرفتند تا زمانيكه از نيروهاي باغيها در مدينه كاسته نشده نبايد به مدينه رفت و سعي كنيم حضرت علي را بنحوي از وسط باغيهاي مفسد جدا كنيم و قصاص حضرت عثمان نيز گرفته مي شود چنانچه بعد اين تصميم عازم بصره شدند. مفسدان وقتي از اين تصميم با خبرشدند ماجرا را به شكل ديگري براي علي بيان كردند مثلا گفتند اينها تصميم گرفتند تا شما را از حكومت بركنار كنند هدف شان اختلاف در صفوف مسلمين بود . لذا علي هم باور كرد و رفتند بصره. حسن حسين عبدالله بن جعفر و عبدالله بن عباس با اين لشكر كشي موافق نبودند اما راي شان پزيرفته نشد. وقتي قشون علي نزديك بصره رسيد جناب قعقاع را بطور قاصد پيش حضرت طلحه و زبير فرستاد قعقاع ابتدا با حضرت عايشه ديدار كرد ايشان صراحتا عرض كردند هدف من فقط اصلاح است كه به نحوي اين فتنه و فساد از بين بره و امنيت تامين شود بعد با طلحه و زبير ملاقات كرد آنها نيز گفتند ما فقط خواستار قصاص قاتلين عثمان هستيم قعقاع در جواب گفت اين كار بدون علي امكان پذير نيست بنابر اين با علي يكجا شويد و متفقا براي اين كار چاره انديشي كنيد. اين توافق مورد پسند حضرت طلحه و زبير واقع شد حضرت قعقاع بشارت صلح را به محضر حضرت علي آورد ايشان هم خيلي خوشال شدند و تا سه روز ارتباط مكاتبه اي داشتند روز سوم هنگام شام توافق شد كه فردا صبح طلحه زبير با علي ديداركنند اما به شرطي كه كسي از اين مفسدان با خبر نشود. اين امر براي مفسدان ناگوار بود زيرا آنها بااليقين ميدانستند اگه در ملاقات علي با آنها حضور نداشته باشند صلح بوقوع خواهد پيوست و نتيجتا مفسدان به هدف شان نخواهند رسيد. بنابراين درصدد برآمدند راهي پيدا كنند تا اين صلح امكان پذیر نشود. منافق مشهور عبدالله بن سبا بنيانگذار مذهب روافض در راس مفسدان بود دستور داد امشب جنگ را آغاز كنيد و بعد به اطلاع علي برسانيد كه گروه مقابل آغازگر جنگ است چنانچه همينطور شد باغيان مفسد آخر شب جنگ را آغاز كردند و طرف مقابل نيز به حمله آنان پاسخ دادند و در گروه علي ندا برآمد كه طلحه و زبير عهدشكني كردند و همينطور در طرف مقابل آواز برآمد علي عهدشكني كرده است با اين تدبير شوم منافقين توانستند معركه بزرگي برپا كنند. حضرت طلحه در ميدان شهيد شد حضرت زبيراز جنگ خودشو كنار زد و برگشت در راه شخصي بنام (ابن جرمز) او را شهيد كرده به اميد اينكه حضرت علي به او انعام خواهد داد به محضر علي آمد و گفت اميرالمومنين ترا مبارك باد كه دشمن ترا به قتل رساندم حضرت علي پرسيد كه كي را؟ جواب داد زبير را آنحضرت فرموند كه ابن جرمز من ترا به جنهم بشارت ميدهم ابن جرمز با تعجب گفت عجب انعامي دادي علي فرمود من چكار كنم رسولخدا فرموده كه (يا علي بشرقاتل ابن صفيه باالنار) يعني اي علي كسيكه عمه زاده مرا به قتل برساند به جنهم بشارت بده حضرت زبيرعمه زاده رسولخدا بود ابن جرمز بدبخت با شنيدن اين بشارت تلخ خود كشي كرد حضرت علي با ديدنش الله اكبر گفت و فرمود ببينيد گفته رسولخدا راست شد. بعد از پايان جنگ حضرت علي و امام حسن و عبدالله بن عباس در ميدان جنگ براي ديدن اجساد كشته شده ها رفتند حضرت حسن با ديدن يك جسد آوازداد ( ياابت والله فرخ قريش ) يعني اي پدرقسم بخدا نوجواني از قريش اينجا افتاده است، علي پرسيد كيست جواب داد محمد بن طلحه فرمود ( والله كان شابا صالحا ) بخدا قسم جوان نيكوكاري بود. در ادامه گذر حضرت علي بر حضرت طلحه واقع شد آنرا ديده نشست كنارش و فرمود اي ابومحمد كاش من بيست سال قبل ميمردم و سپس دست حضرت طلحه را گرفتند و بوسيدند و فرمودند كه اين همان دستي است كه از رسولخدا بلاها را دفع كرده است. ( تطهيرالجنان ) وقتي آخرين لحظات مرگ حضرت طلحه فرا رسيد شخصي از كنارش گذشت از او پرسيد از كدام لشكر هستي گفت از لشكر حضرت علي فرمود خوب است دست بده تا من بر دست تو براي علي بيعت كنم چنانچه بعد از بيعت جان داد حضرت وقتي اين خبر را شنيد تكبير گفت و فرمود كه خدا نخواست حضرت طلحه بدون بيعت داخل بهشت شود. بعضي اوصاف علي روزي حضرت معاويه در زمان خلافت خويش از ضرار اسدي كه يكي از دوستان حضرت علي بود خواست كه از اوصاف علي بگويد او عرض كرد اي اميرالمومنين بشنو بخدا قسم علي مرتضي خيلي نيرومند بود، سخنانش جامع بودند و با انصاف حكم صادر ميكرد، علم بسيار زيادي داشتند، و حكمت يكي از ويژگيهايش بود. از دنيا و لذتهايش نفرت داشت و با تاريكي شب انس ميگرفت و بسيار گريه ميكرد. و سعي ميكرد بهترين لباسش كم هزينه و لذيذترين غذايش ساده باشد. زندگي معمولي مثل بقيه داشتند و هرگاه سوالي ازش مي كرديم جواب ميداد. به افراد اهل دين احترام ميگذاشت و فقرا را در كنار خود مي نشاند. بخداقسم گاهي وقتها او را ميديدم ريش مبارك خود را گرفته و مثل مار گزيده اي بيقرار مي شد و با صداي دردناكي گريه ميكرد، و مي فرمود اي دنيا برو يكي ديگر را فريب بده نه من را چرا پيش من ميائي و ترغيبم مي كني، همانا من ترا سه طلاق دادم كه هيچ وقت در آن امكان بازگشت وجود ندارد، عمر تو كوتاه است و قدر و منزلتت حقير و ناچيز. افسوس كه توشه آخرت كم و سفرش طولاني و راهش وحشتناك است. حضرت معاويه با شنيدن اين صحبتها شروع به گريه كرد و گفت خدا رحمت كند ابوالحسن ( علي ) را واقعا همينطور بود كه گفتي . بعد پرسيد از شهادت علي چقدر سختي ديدي او گفت مانند مادري كه يك فرزند داشته باشد و او يكي را در دامنش ذبح كنند. زهد و تنگي معيشت آن جناب دررحدي بود كه از شنيدن آن آدم گريه اش مياد و دل از دنيا سرد مي شود. بعضي ازسخنان زرین علي مي فرمود بر بنده لازم است كه جز خداي خويش از كسي توقع نداشته باشد و بغير از گناهان خويش ترس از كسي نداشته باشد. 2_ مي فرموند اگر كسي نسبت به چيزي نا آگاه باشد نبايد در ياد گرفتن آن خجالت بكشد ، همينطور اگر از كسي چيزي سوال شود و جواب را بلد نباشد بدون خجالت بگويد خدا بهتر ميداند. 3_ مي فرمود مبارك باد كسي را كه گمنام باشد او ديگران را بشناسد اما مردم او را نشناسند اين قبيل افراد چراغ هدايت هستند از بركات اينها فتنه ها برطرف مي شود و خدا آنان را در رحمت خويش داخل ميگرداند. 4_ روزي در گورستان نشسته بود شخصي سوال كرد چرا اينجا نشستيد ، گفت اينها همسايگان خوبي هستند، بياد كسي نيستند و ما را بياد آخرت مي اندازند. 5_ مي فرموند هر انسان در زير زبان خود پنهان است 6_ مي فرمود زبان هر كس شيرين باشد برادران او زياد خواهند شد. 7_ مي فرمود نگاه نكنيد گوينده كيست بلكه دقت كنيد سخن او چيست. 8_ ياران پيامبر هر چي بودند رفتند وظيفه ما عمل كردن به دين است نه اختلاف. 9_ اختلاف به نفع هيچ كس نيست اما وحدت قدرت و شوكت مسلمين را بيشتر ميكند. 10_ اختلاف و بدگوئي علاوه بر اينكه در شان مسلمان نيست باعث آزار دادن اهل بيت مي شود. 11_ بهترين مسلمان از نظر علي كسي است به دو ستون دين چنگ بزند، قرآن و سنت. يعني از خدا و پيامبر اطاعت نمايد تا قبرش خراب نشود. 12_ بجز اطاعت از قرآن و سنت هيچ عمل ديگري باعث نجات نخواهد بود روضه خواندن فايده ندارد. 13_ ياران پيامبر مسافر بودند و به مقصد رسيدند و كامياب شدند ما هم مسافريم و نياز داريم به مقصد با موفقيت برسيم نه با ذلت. 14_ انسان عاقل كسي است كه بجاي عيب ديگران در فكر عيب خودش باشد تا رسوا نشود پيش خدا. 15_ طبق دستور قرآن محبت با تمامي ياران پيامبر جزو ايمان ماست ايمان بدون محبت اصحاب قبول نيست ( فان آمنوا بمثل ماآمنتم به فقدهتدوا وان تولوا فانما هم في شقاق) 16_ خدا از اصحاب پيامبر در قرآن اعلان رضايت كرده ( لقد رضي الله عن المومنين الخ ) پيامبر خدا نيز راضي بوده خودشان با هم محبت داشتند پس ما اين وسط چرا خودمان را خسته مي كنيم ؟ منبع:وا اسلاماه درباره : حكايات صحابه , برچسب ها : زندگينامه حضرت علي مرتضي"حضرت علي(كرم الله وجهه)"حضرت علي مرتضي"حضرت علي بن ابوطالب"فضايل حضرت علي مرتضي"خلافت حضرت علي مرتضي"عبدالله بن سبا"واقعه جنگ جمل"سخنان زرين حضرت علي"اوصاف حضرت علي , بازدید : 948 
ولادت و نسب : حضرت مولانا محمدالیاس بن مولانا محمد اسماعیل رحمه الله درسال ۱۳۰۳ ه ق چشم به دنیا گشود سلسله نسبش به حضرت ابوبکر صدیق رض می رسد پدرش در(( جهنجا نه)) مظفر نگر زیست داشت سرانجام به دهلی رفته و در همان جا مقیم شد. ▪ حلیه : حضرت مولانا محمد الیاس رحمه الله دارای رنگی گندم گون قامتی متوسط جسمی نهایت لاغر اما زرنگ و قوی بود آثار تفکر از صورتش پیدا و نشانه ریاضت از چهره اش هویدا و علامت بلند همتی از جبینش نمایان بود و مقداری لکنت زبان داشت . مولانا محمداسماعیل: یکدفعه میرزا الهی بخش مولانا محمداسماعیل رحمه الله را جهت تدریس بچه هایش به روستای نظام الدین خواند وی دعوت او را لبیک گفت و آنجا تشریف برد و در مسجدی مقیم شد چون بسیار زاهد وعابد بود یکسوئی و گمنامی را می پسندید و همیشه مشغول ذکر خدا بود و در اوقات فراغت مشغول تدریس قران بود همیشه ده دوازده نفر طلبه ( میواتی) پیش او موجود بود که غذایشان توسط میرزا الهی بخش تامین می شد وی بسیار فروتن بود در گرمای شدید از چاهی آب کشیده و به مردم می نوشانید سر انجام دو رکعت نماز خوانده و چنین دعا می کرد بار الها از تو سپاسگزارم که مرا توفیق به این خدمت دادی وگرنه من این شایستگی را نداشتم در منزل او اهتمام شب بیداری بود و همیشه تمام شب در منزل یکی بیدار بود بر اثر اخلاصی که داشت مردم دهلی ارادتمند و دوستدارش بودند در همین زمان با اهل (میوات) هم تعلق بر قرار نمود علاوه بر خدمت جانی و مالی به آنها تعلیم دینی هم می داد بدین خاطر اهل میوات هم ارادتمندش شدند کیفیت احسانی و عرفانی وی به حدی بود که چون پیش حضرت مولانا رشید احمد گنگوهی رحمه الله جهت بیعت رفت وی در پاسخ فرمود تو که نیازی به این نداری حضرت مولانا محمد اسماعیل درسال ۱۳۱۵ ه ق در کذشت و بعد از خود سه پسر به یادگار گذاشت بزرگترین پسرش مولوی محمد رحمه الله بود که بعدا جانشین پدر قرار گرفت و دو برادر دیگر که از همسر دیگر بودند مولانا محمدیحیی و مولانامحمد الیاس رحمه الله نام داشتند. ● مولانا محمد یحیی رحمه الله مولانا محمدیحیی رحمه الله بزرگترین برادر حقیقی حضرت مولانا محمد الیاس رحمه الله بود وی بزرگواری جامع الصفات بود با حضرت مولانا گنگوهی رحمه الله رابطه ی بخصوصی داشت حضرت مولانا در پایان عمر در حوزه ی علمیه مظاهر العلوم سهانپور بدون حقوق تدریس میکرد. بعد از رحلت او پسرش حضرت مولانا محمد ذکریا رحمه الله جانشین وی قرار گرفت و بعد از فراغت تمام عمر به تدریس بدون حقوق و تصنیف در حوزه علمیه مظاهر العلوم پرداخت مبلغ کمی که قبلا حسب نیاز برداشته بود مجددا به حوزه برگردانید. ● والده محترمه : والده محترمه اش (صفیه) نام داشت وی قران مجید را زمانی حفظ نمود که نخستین پسرش مولانا یحیی رحمه الله شیر می خورد وی هر شبانه روزی در ماه مبارک رمضان یک دفعه قران مجید را ختم کرده و ده جزء دیگر هنوز بیشتر می خواند با این حساب هر رمضان چهل مرتبه قرآن مجید را ختم می کرد در ماههای دیگر پایبند اوراد وظایف خود بود و تا حدی اوراد وظایف داشت که مجاهد بزرکی به مشکل می توانست با پایبندی آنها راانجام دهد. ● تعلیم وتربیت: حضرت مولانا محمد الیاس رحمه الله قرآن مجید و کتب ابتدایی را در روستای خود آغاز نمود و برخی مواقع همراه با پدرش به دهلی و کاندهلی هم می رفت چون برادر محترمش حضرت مولانا یحیی رحمه الله در گنگوه خدمت حضرت مولانا گنگوهی رحمه الله قرار گرفته بود هنگامیکه به ده یا یازده سالگی رسید او را همراه خود به گنگوه برد آنوقت گنگوه مرکز علما و صلحا قرارگرفته بود و مردم در ضمن علوم دینی به علوم روحانی نیز به فیض می رسیدند . حضرت مولانا محمدالیاس رحمه الله در این ما حول مقدس مدت ده یا یا زده سال باقی ماند حضرت مولانا یحیی رحمه الله با اهتمام کوشش میکرد که در اوقات فارغ حضرت مولانا محمد الیاس رحمه الله در محضر مولانا گنگوهی وبزرگان دیگر قرار گیرد و به مولانا محمد الیاس رحمه الله میفرمود : در جلسه بزرگان نشسته و به حرفهای آنها گوش فرا ده. حضرت مولانا محمد الیاس رحمه الله خلقتا” نحیف و ضعیف بود و در حالت کوچکی هم علاقه خاصی به عبادت داشت و همراه با آن در درسها هم بسیار کوشش می کرد که در نتیجه مریض گشت و پسر حضرت گنگوهی رحمه الله (حکیم مسعود) او را معالجه می کرد حکیم برایش تجویز نمود که هیچ آب ننوشد او هم بنا بر دستور حکیم مدت هفت سال آب ننوشید در این دوران نتوانست درسش را ادامه دهد بدین خاطر بر اثر آن بسیار رنج می برد و خانواده و دوستان بر این اصرار داشتند که استراحت کامل کند چون حالش بهتر شد مجددا” به خواندن آغاز نمود و کتب ابتدایی را پیش برادرش حضرت مولانا یحیی رحمه الله خواند و درسال ۱۳۲۶ ه ق عازم دارالعلوم دیوبند شد و در آنجا سر درس شیخ الهند رحمه الله شرکت کرده و کتاب بخاری و ترمذی را سماع فرمود وی بعد از چند سال مجددا” کتب حدیث را پیش حضرت مولانا یحیی رحمه الله خواند بیعت هنگامیکه در گنگوه مقیم بود به دست حضرت علا مه گنگوهی رحمه الله بیعت کرد با او چندان محبت داشت که بدون زیارت او هیچ آرام نمی گرفت و حضرت گنگوهی درسال ۱۳۲۳ ه ق وفات کرد و بسیار اندوهگین و پریشان شد و بسیار گریست بعد از رحلت او بیشتر اوقات خود را به گوشه نشینی و مراقبه می گذرانید و بعدا” تعلق با خلفای بزرگ مانند حضرت شاه عبد الرحیم رای پوری – حضرت مولانا خلیل احمد سهانپوری – حضرت شیخ الهند محمود الحسن و حضرت مولانا اشرف علی تهانوی رحمه الله برگزار نموده واز آنها استفاده می برد. ● تدریس و قیام دهلی: در سال ۱۳۲۸ ه ق در حوزه علمیه سهارنپور به عنوان تدریس انتخاب گردید و به تدریس کتب متوسط مشغول شد و در همین مدت برادرش حضرت مولانا یحیی رحمه الله در گذشت و بعد از دو سال مولانامحمد رحمه الله برادر بزرگترش هم داعی اجل را لبیک گفت آنوقت محبین و معتقدین حضرت مولانایحیی رحمه الله مصرانه از مولاناالیاس رحمه الله خواستند که به دهلی تشریف برده جای او را پر کند و کارهای او را به عهده گیرد وی پاسخ داد از حضرت مولانا خلیل احمد اجازه گرفته و خواهم آمد چون حضرت سهارنپوری را از موضوع در جریان نهاد وی او را جهت این امر اجازه داد. چنانکه مولانا محمدالیاس به دهلی تشریف برده و در روستای نظام الدین مقیم شد و مسجدی کوچک خانقاه او قرار گرفت و در آن تعدادی از طلاب میواتی قرار گرفته بود و آن مدرسه درآمدی نداشت و کارهایش هم توکلا” علی الله بودند برخی اوقات به طلاب آنجا هیچ چیز میسر نمی شد حضرت مولانا رحمه الله اوقات را به خلوت و رفتن به مزارهای بزرگان و تدریس می گذرانید جهت تدریس حدیث بسیار اهتمام می ورزید کم کم آمار طلبه به هفتاد یا هشتاد نفر رسید. ● تعلق با میوات چون اکثر شاگردان و مریدان پدر و برادرش میواتی بودند از حضرت مولانا خواستند که به میوات تشریف ببرد و آنجا مدارس و مکاتب دینی راه اندازی کند مولانا محمدالیاس فرمود اگر شما می توانید آنجا مدارس و مکاتب دینی درست کنید من می آیم این شرط در آغاز برای آنها دشوار بود که مکتب ساخته و حقوق معلمین را بپردازند و طلاب هم پیدا کرده و آنجا ببرند سر انجام شوق و غلبه اهل میوات غالب شده و شرایط را پذیرفتند آن وقت حضرت مولانا پذیرفت که آنجا تشریف ببرد چون مولانا انجا تشریف برد با همکاری آنها مکاتیب زیادی راه اندازی شد و حضرت مولانا حقوق مدرسین را هم به عهده ی خود گرفت بر اثر اخلاص مولانا محمد الیاس رحمه الله و همکاری آنجا چشمه ی دین در جاهای مختلف میوات جاری شد . ● فکر اصلاح امت : حضرت مولانا محمدالیاس رحمه الله بعد از چندین سال کار در حوزه علمیه و مکاتیب به این نتیجه رسید که در این زمان تنها حوزه علمیه و خانقاه برای اصلاح امت و ارشاد و هدایت عموم مردم کافی نیست زیرا افرادی که در سطح عالی هستند به حوزهای علمیه مراجعت نمی کنند و افرادی که مراجعه میکنند هم همه با استعداد نیستند و اکثر افرادی که فارغ التحصیل می‌شوند در فکر معاش افتاده و از کار دینی غافل هستند لذا بسیاری از آنها به کار دینی یعنی تدریس مشغول نمیشوند وعده قلیلی از علما که مشغول در مدارس هستند بسیار محدود می باشند و عوام که مشغول به کارهای دنیایی خود هستند وقتی جهت اصلاح و تربیت ندارند با در نظر گرفتن این حالات و غور و فکر مسلسل به این نتیجه رسید که باید برای عوام الناس و افراد غافل و بی طلب فکری بر داشته شود و به وسیله ای پیام دین به آنها هم رسانده شود چنانکه یکدفعه به حضرت شاه عطا الله بخاری رحمه الله فرمود: من در آغاز به تدریس مشغول شدم طلاب با استعدادی هم آمدند من تصور نمودم که نتیجه ی این زحمت من چنین بیرون می آید که این گونه افراد بعد از فارغ التحصیل شدن کار علمای دیگر را ادامه خواهند داد بدین خاطر از تدریس منصرف شدم یک وقت طلاب را به ذکر و وظایف تشویق نمودم و مردم در این مورد هم هجوم آورده و در مدت کوتاهی آمارشان چنان زیاد شد که من هم در شگفت آمدم اما بعد از تصور به این نتیجه رسیدم که از ایشان هم چیزی دیگر غیر از این بر نمی آید که به ذکر مشغول شده و افرادی از ایشان جهت دعا و تعویذ و ترقی امور تجارتی و غیره مراجعه نمایند بدین خاطر از ادامه این کار هم منصرف شدم و در انجام چنین نتیجه گیری نمودم که مشغول دعوت الی الله باشم . افراد غافل و بی طلب را به طرف خداوند متعال بخوانم . ● آغاز کار: حضرت مولانا محمدالیاس درسا ل۱۳۴۴ه.ق در ماه شوال همراه با مولاناخلیل احمد سهانپوری عازم حج شد بعد از ادای حج مدتی در مدینه منوره باقی ماند میفرماید در این مدت جهت انجام این کار موظف شدم و ارشاد شد که ما از تو کار می گیریم چند روزی به حالت پریشانی گذرانیده و سپس عارفی را ازموضوع درجریان نهادم وی در پاسخ فرمود:این جای پریشانی نیست گفته نشده که تو کارخواهی کرد بلکه گفته شده که از تو کارمی گیریم پس کارگیرنده کار می گیرد از این پاسخ مقداری تسکین شد و در سال۱۳۴۵ه.ق بعد از مراجعت سفر حج گشت تبلیغی را آغاز نموده و مردم را جهت انجام این امر دعوت داد که بیرون آمده و برای مردم در مورد نخستین ارکان اسلام توحید.نماز وغیره تبلیغ کنند چون آغاز کار بود مردم مقداری احساس شرم می کردند و کم کم مردم میوات به این عادی شدند و جماعات زیادی از آنجا بیرون آمدند. مولانا تصور نمود که مردم در منزل و مغازه نمی توانند ضروریات دین خود را یاد گیرند این تدبیری بسیار جالب میباشد که مردم از کشاورزی .منزل .مغازه و… خود جدا شده و مقداری از ضروریات دین را هم خودشان یاد گرفته و هم به دیگران یاد دهند چنانچه جماعتهای ابتدای به مراکز علمی یعنی کاندهله. رای پور. سهارانپور تهانه بهون اعزام گردیدند هدف این بود که اهل میوات با اهل علم نشسته و احکام دینی را یاد گرفته و چون به میوات برگردند عوض شوند و همچنین هم شد هنگامیکه به میوات برگشتند به بناء مساجد آغاز نمودند و از عادات و رسوم هنود متنفر شدند و فضایی دینی برایشان ایجاد گردید. ● روش کار: حضرت مولانا محمدالیاس رحمه الله می فرمود:همچنان که برای هر شخص جهت امرار معاش کوشش کردن ضروری است بیرون آمدن جهت یاد گرفتن ضروریات دین هم لازم است در قرن اول اصحاب رسول الله (ص) در مجلس آن حضرت نشسته و با اهل علم تماس پیدا کرده و کلا” زندگی خود را در قالب اسلام در می آوردند مولانا به این نتیجه رسیده بود که در این زمان که مردم به کارهای دنیایی خود بسیار مستغرق هستند باید وقتی فارغ بیرون آورده و در راه خدا در آیند و ما حول خود را عوض کنند تا بتوانند بعد از مدتی انقلابی در زندگی خود بیاورند . حضرت مولانا محمدالیاس به دو چیز بسیار تاکید می کردند: یکی علم و دوم ذکر هدف از علم نزد او علم کتابی نبود بلکه حصول علمی که توسط آن انسان بتواند انقلابی در زندگی خود بیاورد و هدف از ذکر اینکه غفلت از انسان دور شده و للهیت پیدا گردد. یکدفعه جهت توضیح فرمود :علم و ذکر بیش از حد ضروری است البته باید حقیقت علم و ذکر فهمیده شود . هدف از ذکر عدم غفلت و عمل نمودن به فرایض دینی است مشغول شدن به امور دینی و کوشش کردن در این مورد اعلی ترین درجه ذکر است به شرطی که اوامر و مواعید خداوند متعال مورد توجه قرار گیرند باید دانست که هدف از علم فقط شناخت مسایل دینی نیست اکنون توجه بفرماید یهود چه اندازه آشنایی با مسایل خود داشتند ک حتی از سیرت و اسکلت بدنی نایبان رسول الله (ص) هم آگاهی داشتند اما ایا تنها شناخت بر آنها نفعی بخشید ؟ فرمود علم عبارتست از سیرت رسول الله ( یعنی همراه با طلب – عظمت و محبت –اختلاط و نشست و برخواست با اهل علم ) و خصوصیتش این است که چه اندازه علم پیشرفت کند بهمان اندازه جهل و لا علمی احساس می گردد به خلاف علم رایج این وقت که هرچه علم بالا تر رود کبر بیشتر می شود و کبر مانع دخول جنت است علاوه بر آن بعدا ز اینکه شخصی خود را عالم بفهمد دنبال آن نمی رود که در نتیجه باعث عدم ترقی می گردد. ● استحکام کار و تایید خداوند متعال : در آغاز عوام و اهل علم به این کار توجهی ندادند برخی ظاهر بین از اسمش (تبلیغ جماعت ) فریب خوردند اما چون نزدیک آمده و نگاه کردند دیدند که هدف از بنیانگذاری این فقط تبلیغ محض نیست بلکه هدف اصلاح عمومی است و افرادی که اسم داده و بیرون می آیند فقط دیگران را نمی آموزند بلکه خودشان نیز بسیاری از چیزها را یاد می گیرند و در زندگی آنها در حقیقت انقلابی به وجود آید حضرت مولانا رحمه الله از راه اندازی این کار هدفی عالی داشتند و آن اینکه انقلابی در وجود مردم آمده و عوام نماز و روزه یاد گرفته و پای بند اذکار باشند و تمام ملت اسلامی بیدار و زندگی انفرادی و اجتماعی مطابق با اسلام باشد چنانکه یکدفعه فرمود :هدف از این انقلاب آموختن سنن رسول الله (ص) است یعنی عامل گردانیدن امت به نظام علمی و عملی اسلام تشکیل شدن مردم و گشت کردن آنها وسیله ای جهت رسیدن به اهداف است تلقین کلمه و تعلیم نماز گویا ((ا-ب-ت)) این نصاب است.به افرادیکه در مراکز دینی تشکیل می شوند راهنمایی می گردد که در مجلس بزرگان اسمی از تبلیغ و… نبرید بلکه در مجلس آنها نشسته و از آنها کسب فیض نمایید و وقتی در نظر گرفته و به دور و بر گشته تبلیغی داشته باشد چنانکه همین طور عمل شد و اهل بصیرت و مشایخ از این نهضت مطمئن شدند که این کاری مهم و از هر نظر شایسته و مناسب و صحیح و درست می باشد چنانکه حضرت مولانا اشرف علی تهانوی رحمه الله مولانا خلیل احمد سهارنپوری حضرت شیخ الهند محمو دالحسن حضرت شاه عبد الرحیم رای پوری حضرت مولانا عبد القادر حضرت مولانا حسین احمد و بزرگان دیگر رحمه الله این کار را تصدیق و تایید و حمایت نمودند و به مریدان و احباب خود جهت هر نوع تعاون تاکید فرمودند . ● نهضت عالمگیر: نهضت تبلیغ از (میوات ) شروع شد و کم کم هر چه نتیجه بهتر در می آمد توجه اهل علم و صاحبان بصیرت به این طرف بیشتر می شد تا این که آن وسیعتر گشت و بعد از (میوات ) اهل دهلی هم کار را آغاز نموده و از آن جا هم جماعت بیرون می آمد و جماعت ها به تمام مراکز دینی (یو پی ) دیو بند- سها رنپور -_کانپور –لکهنو –تهانه بهون و گنگوه رفتند و بعدا” تمام ( یوپی) را گشتند سپس از (یو پی) بیرون رفته و به پنجاب – سرحد –بهار- بنگال- مدرس –بمبئی- رفتند و در مدت چند سال تمام هندوستان را فرا گرفتند و از شهر ها و روستا های زیادی جماعت های تبلیغی بیرون می آمدند خداوند متعال خود می داند که بر اثر آن چه انقلابی پدید آمد و چه اندازه مردم دین دار شدند . در حیات حضرت مولانا رحمه الله این نهضت دعوت از هندوستان عبور کرده و به حجاز –شام –بحرین –و کشور های دیگر رسید و بسیار موثر شد سر انجام حضرت مولانا محمد الیاس رحمه الله در سال ۱۳۶۳ ه ق درگذشت و پسر محترمش حضرت مولانا محمد یوسف رحمه الله جانشین وی قرار گرفت و این نهضت تبلیغ حسب سابق ادامه یافت و عالمگیر شد و جماعت ها به ژاپن- فلیپین-اندونیزا –جاوه –برمه-سنگاپور –آلمان-ایران –ترکیه-عراق-اردن-لبنان-مصر-سودان-عر بستان سعودی –کویت- حضر موت- یمن-آفریقا-نیجر یه –انگلستان-آمریکا –فرانسه-لیبی- تونس- الجزایر ومراکش می رفتند. ● خصوصیات حضرت مولانا محمد الیاس رحمه الله: حضرت مولانا محمدالیاس رحمه الله دارای خصو صیات و و یژگیهای خاصی بود از جمله آنها اینکه : ۱ ) یقین کامل بر اخرت داشت و آن را مستحضر می دانست از حرکات و سکنات وی چنین معلوم می شد که جنت و جهنم را همیشه جلوی روی خود می بیند . حضرت مولانا محمد منظور نعمانی رحمه الله می نو یسد :مولانل محمد الیاس رحمه الله اگر چه به اعتبار جسم بسیار نحیف و لاغر بود اما در مورد نهضت تبلیغ همان اندازه کوشش می کرد که اگر بلفرض جنت با نعمتهای لا زوال و منظر زیبا و جذاب و جهنم با عذاب های گونا گون وخطرناک –منکشف شده و در منظر شخصی قرار گیرد و گفته شود که اگر این کار را انجام دادی به جنت و اگر نه به جهنم انداخته خواهی شد شاید نتواند از حضرت مولانا محمد الیاس در این مورد بیشتر کوشش کند . ۲) صفت دوم مولانا سوز درون و بلند همتی بود چون ویرانی دینی و گمراهی و جهالت و بد علمی مردم را تصور می کرد در درون خود مانند ماهی در پی آب پریشان و بی قرار بود حضرت مولانا ابو الحسن ندوی رحمه الله می فرماید برخی مواقع بر اثر درد دین و فکر آن هنگامی که شب ها بر بستر می خوابید پهلو عوض می کرد و بلند شده و راه می رفت یک دفعه همسرش گفت چه خبر است که هیچ خواب نمی روی؟ فرمود: این که خواب نمی رود یکی است اگر از جریان با خبر باشی آن وقت دو می شوند حضرت مولانا رحمه الله تمام زندگی خود را جهت نشر و اشاعت دین وقف نمود و با کمال شوق در راه تبلیغ کار می کرد و قربان شدن خود را در این راه بزرگترین افتخار و سعادت می دانست و سختی ها و مشقات را در این مورد با بلند همتی می پذیرفت ۳) صفتی دیگر وسیع القلبی حضرت مولانا رحمه الله بود که بر اثر آن اهل هر فکر و مکتب اسلامی با او نز دیک می شد و با این نهضت می پیوست حضرت مولانا رحمه الله چنان وسیع النضر و عالی ظرفیت بود که اگر در دل مسلمانی به اندازاه ذره ای ایمان وجود داشت او را بسیار احترام می گذاشت بدین خاطر بود که تو ام با حوزه های علمیه اهل مدارس دولتی و دانشگاهها هم در این جماعت شرکت کرده و مشغول به کار شدند و علاوه بر علما و مشایخ کارمندان اداره جات کشاورزان تجار و هر نوع مردم در این جماعت تبلیغی منسلک شده و هر شخصی به اندازه استعداد و توان خود استفاده نمود اکرام مسلم یکی از اصول مهم حضرت مولانا رحمه الله بود و به تمام کارکنان تبلیغی جهت رعایت این تاکید اکید می فرمود جماعت های دینی و مذهبی در این زمان با یکدیگر بد و نفرت دارند و یکی از علل افتراق و تشتت مسلمانان این است که هر جماعت خود را از همه بهتر و جامع تمام محاسن و خوبی ها می داند و جماعت دیگر را از هر نوع خوبی محروم و سرچشمه ی تمام خرابیها می داند حضرت مولانا رحمه الله اکرام مسلم را جزو اصول اساسی این جماعت گذاشته و این فتنه را ریشه کن ساخت و پا یبند این اصل را برای هر شخص لازمی قرار داد . بر عکس دستور این زمان که مردم خود را مجموعه محاسن و دیگران را مجموعه معایب می فهمند حضرت مولانا در این مورد تاکید فرمود که هر شخص عیوب خود را محاسبه نموده و خوبیهای دیگران را نگاه کند یکدفعه در مکتوبی که برای شخصی می نو شت چنین به رشته در اورد:هر شخص و هر مسلمان مقداری خوبی و بدی دارد اگر بدی های شخص پرده پوشی و نظر انداز شوند و بر اثر خوبی هایش اکرام شود بسیاری از فتنه ها برطرف و هزاران خوبی بنیانگذاری خواهد شد. ● وفات: حضرت مولانا محمدالیاس رحمه الله در سال ۱۳۶۳ ه ق شب پنج شنبه قبل از اذان فجر در ( نظام الدین) جان به جان آفرید انا لله و انا الیه راجعون و بعد از نماز فجر روز بعد عمامه حضرت مولانا محمد الیاس رحمه الله بر سر پسرش حضرت مولانا محمد یوسف رحمه الله که از هر جهت شایستگی داشت نهاده شد. ● تجهیز وتکفین: مراسم غسل و تجهیز و تکفین با رعایت سنن و مستبحات توسط علما و فقها انجام پذیرفت و نماز جنازه اش همراه جمعیت بزرگی به امامت شیخ الحدیث علامه محمد زکریا رحمه الله خوانده شد و در قسمت جنوب مسجد جنب پدرش و برادرش به خاک سپرده شد. ● باز ماندگان: حضرت مولانا محمدالیاس رحمه الله بعد از خود یک پسر به نام مولانا محمد یوسف رحمه الله که بعدا” جانشین وی قرار گرفت و یک دختر (همسر شیخ الحدیث مولانا محمد زکریا رحمه ا لله) بطور یادگار گذاشت . و از نظر روحانی و معنوی تمام کارکنان دعوت و تبلیغ برای همیشه یادگار زنده او هستند. منبع: پایگاه اطلاع رسانی مدرسه دارالقرآن سراوان درباره : مقالات اسلامى , برچسب ها : مبلغ اسلام"مولانا محمديحيي"ميرزا الهي بخش"مولانا محمداسماعيل"مولانا رشيداحمد گنگوهي"شيخ الهند"مولانا محمدزكريا"شاه عبدالرحیم رای پوری"مولانا خلیل احمد سهارنپوری"شیخ الهند محمود الحسن"مولانا اشرفعلی ته , بازدید : 455 
امروزه درباره جماعت تبليغ از يك سو زبان تعريف و تجليل، و از سوي ديگر زبان عيب‌جويي و اشكال‌تراشي گشوده شده است؛ در نتيجه، اذهان بسياري از مردم پريشان و نگران است. به‌همين‌دليل، به نگارش اين نوشتار اقدام كرديم تا با نگاهي گذرا به عوامل پيدايش اين جنبش و آثار و نتايج آن در كشورها و سرزمين‌هاي مختلف جهان، به برخي از ايرادها و اشكال‌ها نيز پاسخ دهيم و از فرجام مخالفت برحذر داريم. بدون شك براي هر كار مفيد و غيرمفيد، عواملي زمينه‌ساز وجود دارد كه ضرورت آن كار را ايجاب ميكند. همان‌گونه‌كه شاهد هستيم در اكثر كشورهاي اسلامي، مظاهر جاهليت نخستين از قبيل: فساد عقيده، ناآشنايي با عبادت، انحراف انديشه و بيماري‌هاي معنوي و روحي يافته ميشود؛ در سرزمين هند به‌طور خاص، عده‌اي از مسلمانان به دليل ناآگاهي از دين اسلام، به آداب و رسوم هندوها روي آوردند. در چنين محيط تيره‌وتاري، جنبش تبليغ پايه‌گذاري شد، به اميد اينكه كساني را كه خداوند مي‌خواهد بدين‌وسيله از جهل و ناآگاهي ديني برهاند و به‌سوي علم و عمل و سعادت ديني رهنمون شود؛ زيرا بدون دانش ديني و بدون عمل بر احكام اسلام رسيدن به سعادت و كمال ممكن نيست. روش فعاليت نهضت دعوت و تبليغ كسي كه مي‌خواهد فرد غرق‌شده اي را نجات دهد يا كسي را كه در معرض هلاكت قرار دارد برهاند، بر او لازم است روشي را انتخاب كند كه بتواند به ياري خداوند با آن روش آن شخص را نجات دهد. پيش از آنكه به شرح روش كار و فعاليت جماعت تبليغ بپردازيم، مناسب است نگاهي به جوامع اسلامي در آن مقطع بيندازيم تا ببينيم كه در اين جوامع چه وضعي حاكم بود. با يك نگاه مي‌بينيم كه در بسياري از جوامع مسلمان بدعات و حتي اعمال شرك‌آلود، آداب و رسوم جاهلي، كوتاهي در انجام فرايض و سنن، و ارتكاب حرام رواج داشت. چگونه آداب و اخلاق اسلامي زنده مي‌ماند درحالي‌كه مردم نماز به‌جاي نياورند و از فرايض و واجبات آگاهي نداشته باشند؟ در مساجد غير از چند فرد سالخورده كس ديگري مشاهده نمي‌شد! پس مسلمانان شهر كجا بودند؟ به‌طور يقين بسياري از آنها در قهوه‌خانه‌ها، استاديوم‌ها، بازارها و مجالس نامشروع و مراكز مفسده‌پرور حضور داشتند و چنان به كارهاي آلوده به گناه و بي‌توجهي به دين مشغول بودند كه گويا اصلاً ايمان ندارند. در چنين جامعه‌اي كه غفلت و ناآگاهي نسبت‌به دين حاكم شده بود، بر بنيانگذار نهضت تبليغ، مولانا محمّدالياس، لازم بود روشي را در پيش گيرد كه مناسب آن اوضاع و شرايط باشد و بتواند كساني را كه در درياي شرك، فسق و جهالت غوطه‌وراند، نجات دهد. خداوند او را به‌شيوه‌اي هدايت كرد كه در پرتو آن توانست انسان‌هاي بيشماري را به ياد خدا مشغول سازد و فاسقان را از معصيت بازدارد و به‌سوي اطاعت پروردگار رحمان رهنمون شود. يكي از برنامه‌هاي ايشان در اين روش تربيتي، تمرين روي شش صفت (كلمه توحيد، نماز، علم و ذكر، اكرام مسلم، اخلاص نيت، و دعوت و تبليغ) بود كه با وجود اختصار بسيار مفيد واقع شد. آثار و نتايج نهضت تبليغ در كشورها و سرزمين‌هاي مختلف جهان بنده فعاليت اين جماعت را در آفريقاي شمالي، مراكش، الجزاير، تونس و ليبي و همچنين در فرانسه، بلژيك، هلند و بريتانيا ديده و درباره فعاليت‌هاي آن در امريكا و شبه‌قاره هند مطالبي شنيده‌ام، در خاورميانه نيز آثار دعوت آن را مشاهده كرده‌ام كه برخي از آن آثار عبارتند از: 1ـ التزام به اقامه نماز با خشوع و خضوع؛ 2ـ حفظ شعائر ديني، مانند حجاب براي زنان و محاسن شرعي براي مردان و گذاشتن عمامه و...؛ 3ـ دوري از شرك و بدعت در گفتار، كردار و اعتقاد؛ 4ـ آمادگي براي پذيرش دعوت توحيد و عمل به كتاب الله و سنّت رسول‌الله. وقتي در آفريقاي شمالي و در اروپا بودم، افراد تبليغي به‌طور منظم در جلسات درس و موعظه بنده شركت كرده و از يك شهر به شهر ديگر آن را پي‌گيري مي‌كردند. در اروپا آثار نهضت تبليغ بسيار خوب و سزاوار ستايش است؛ زيرا اسلام در ميان توده مردم و بسياري از اقشار نفوذ كرده است. مساجد بسياري ساخته شده و نماز در آنها اقامه ميشود؛ لباس و پوشش اسلامي و محاسن اسلامي رواج يافته و هزاران مسيحي به اسلام گرويده‌اند. در اروپا چندين دهه بود كه مسلمانان نمي‌توانستند مسلماني خود را آشكار كنند. از سويي بسياري از مسلمانان مقيم اروپا تارك‌نماز شده بودند و در وضع ظاهري و اخلاق و رفتار از فرنگيان تقليد مي‌كردند، تا آنكه خداوند اين جماعت را به اين سرزمين‌ها رهنمون شد و حق به‌وسيله آنها آشكار شد، آن‌هم همراه با حكمت و آرامش و به‌صورت مسالمت‌آميز. در خود شبه‌قاره هند آثار دعوت و تبليغ از ديگر كشورها كمتر نيست. بسياري از مسلمانان آن ديار كه از تعاليم اسلام بيگانه و گرفتار خرافات و شرك و بدعت شده بودند، بار ديگر به حقيقت اسلام روي آوردند. گردهمايي‌هاي سالانه نهضت دعوت و تبليغ كه با حضور صدها هزار نفر در آن سرزمين برگزار ميشود، براي اثبات اين مدعا كافي است. نظم و هماهنگي و برنامه‌ريزي دقيق در اين همايش‌ها انسان را به شگفتي وامي‌دارد. هيأت‌هاي تبليغي از آنجا به سراسر جهان اعزام ميشوند و پيام اسلام را به گوش جهانيان مي‌رسانند، و با گفتار و كردار خود به‌سوي اسلام فرامي‌خوانند. آثار نهضت تبليغ در مصر، اردن، سوريه، لبنان، يمن و كشورهاي حاشيه خليج فارس نمايان است. چه منحرفاني كه سر به راه آوردهاند، و چه افراد غافل و بي‌پروايي كه از خواب غفلت بيدار شده‌اند، و چه انسان‌هاي بيشماري كه از الله و آيين خدايي روگردان بودند و اكنون به‌سوي خدا بازگشته و به آيين الهي روي آوردهاند. گمان نمي‌كنم اين تأثيرگذاري آشكار بر مصلحان و نيك‌انديشان اين ديار پوشيده باشد. چند اشكال و پاسخ آنها آنچه بيان شد برخي از ويژگي‌ها و نكات مثبت نهضت دعوت تبليغ بود؛ اكنون شماري از ايرادهايي را كه برخي منتقدين و مخالفين اين نهضت مطرح ميكنند، بازگو، و حق و حقيقت را بدون توجه به خرسندي يا نارضايتي افراد بيان ميكنيم؛ زيرا هدف ما خشنودي الله است و بس. خدايا از ما خشنود باش، همانا تو بردبار و آگاه هستي. ـ عده‌اي مي‌گويند كه نهضت تبليغ انگيزه جهاد و مبارزه را در وجود انسان سركوب ميكند و افراد را مرده بار مي‌آورد، بدين‌گونه كه فعالان اين نهضت از جهاد و سياست كناره‌گيري ميكنند و از سران كشورها نمي‌خواهند كه نظام و آيين شرع مقدس اسلام را به اجرا بگذارند! براي روشن شدن حقيقت موضوع بايد بگوييم كه اولاً داعيان نهضت، زنده‌كننده و احياگراند و در داخل و خارج مردم را به‌سوي دين دعوت ميكنند، پس زنده‌اند و نمي‌توان آنها را مرده ناميد. دوم اينكه اگر هدف از حاكم گردانيدن شرع اين است كه فقط خدا را به‌شيوه‌اي كه خود فرموده است پرستش كنيم، پس اهل تبليغ به‌وسيله اطاعت از دستور خدا و رسولش، خدا را پرستش ميكنند و مي‌كوشند تا خود و ديگران را به عبادت خداي يگانه فراخوانند؛ بنابراين هدفي كه مطالبه‌كنندگان اجراي شرع خواستار آن هستند، بحمدالله بدون جنگ و قتال حاصل ميشود. سوم اينكه كساني كه خواستار اجراي احكام شرع توسط حكومت‌ها هستند و در سياست كشورها سهيم‌اند، آيا از اين طريق به هدف خود دست يافته‌اند و به موفقيتي هر چند ناچيز رسيده‌اند؟ مسلّم است كه خير! پس اين اعتراض، بر نگاهي سلبي و منفي استوار است، درحالي‌كه دعوت نهضت تبليغ، يك اقدام ايجابي و مثبت است، و همه خردمندان باور دارند كه نگاه ايجابي و مثبت بهتر از نگاه سلبي و منفي است. به‌همين‌دليل ما به برادران خود توصيه ميكنيم كه از نكوهش اين جماعت خودداري كنند تا مبادا جزو گروهي قرار گيرند كه مردم را از راه خدا بازمي‌دارند. ـ برخي مي‌گويند كه مبلغان، زندگي كساني را كه با آنها همراه ميشوند به‌كلي دگرگون ميكنند؛ عقيده، روش و رفتار آنان و حتي تفكر و انديشه آنان را تغيير مي‌دهند! در پاسخ مي‌گوييم كه آري اين دعوت، تأثير عجيبي دارد، همان‌گونه‌كه گفتيد شخصي كه به آنها بپيوندد به‌طور كامل عوض ميشود؛ اگر پيش‌تر گمراه بوده هدايت مي‌يابد؛ اگر ايمانش ضعيف بوده، قوي ميشود؛ اگر بداخلاق بوده، نيك و گرامي ميشود؛ اگر مادي‌گرا بوده، به معنويت روي مي‌آورد. آري اين است تغييري كه اكثر براي كسانيكه با گروه تبليغي همراه ميشوند، پديد مي‌آيد. امّا تغيير از عقيده توحيد به شرك و خرافات، از اصلاح به فساد، از بيداري به غفلت، و از اطاعت به معصيت در اين مسير وجود ندارد. به‌خدا سوگند چنين چيزي در ميان آنان نديده‌ايم و سراغ نداريم. البته وقوع انحراف از اصول جماعت به‌طور شاذ و نادر در بعضي افراد محال و ناممكن نيست، امّا شاذ و نادر حكم و اعتباري ندارد. بنابراين، اي دعوتگران به‌سوي حق! حق را محكم و استوار بگيريد و از خدا پروا كنيد و بندگانش را از حق برنگردانيد كه بازداشتن از راه خدا در رديف كفر است؛ العياذ‌بالله. ـ برخي مي‌گويند كه تبليغي‌ها به جاي اركان پنج‌گانه دين اسلام و اجزاي شش‌گانه ايمان، شش صفت تعيين كرده‌اند! به‌خدا سوگند اين يك نوع جسارت و بدگماني است. آيا تهيه و تنظيم چند ماده براي يك برنامه تربيتي و اصلاحي و دعوت به مفاد آن به‌معني اين است كه اركان و قوانين دين اسلام را رها كرده و در برابر آن چيز تازه‌اي مقرر كرده‌اند؟ اي بندگان خدا آيا درباره دعوتي كه بر اساس ايمان به خدا و اعتقاد به لقاي الله و استقامت بر دين او و برپايي نماز و پرداخت زكات و التزام به اخلاق پسنديده و صدق نيت در گفتار و كردار استوار است، ميتوان گفت كه اين صفات را به‌جاي اركان و ستون‌هاي اسلام وضع كرده‌اند؟ خدايا اين تهمت بزرگي است. ـ برخي مي‌گويند كه تبليغي‌ها بر اين باور هستند كه امروزه مسلمانان در موقعيتي قرار دارند كه رسول‌الله، صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌‌وسلّم، و صحابه ايشان پيش از واقعه هجرت به مدينه در مكه داشتند؛ به تعبيري در دوران مكي قرار دارند، دوراني كه در آن اجازه جهاد و قتال وجود نداشت! پاسخ اين است كه در اين سخن چه بدي يا گناهي وجود دارد كه به سبب آن اين جماعت را بايد مورد نكوهش يا بدگويي قرار داد؟ همه دانشمندان و خردمندان با بصيرت كه از احوال و اوضاع مسلمانان در كشورهاي مختلف و در محيط زندگي خود آگاهي دارند، اين گفته را تأييد ميكنند. آنان‌كه با اصرار به جهاد دعوت ميكنند و كساني را كه به جهاد نمي‌روند، مورد طعن قرار مي‌دهند، بگويند تا حالا چند شهر و يا كشور را آزاد كرده و شريعت خدا را آنجا به اجرا گذاشته‌اند تا بتوان گفت كه تبليغي‌ها از جهاد شانه خالي كرده و ضعف نشان داده‌اند. حداكثر آنچه ميتوان گفت اين است كه مبلغان به سبب اشتغال به كار دعوت، مردم را به جهاد تشويق نكرده‌اند، و اگر هم فرد يا افرادي به جهاد تمايل نشان نداده و معتقدند كه در حال حاضر اصلاح دل‌ها و تزكيه اخلاق بر جهاد مقدم است، چنان مسئله‌اي نيست كه به سبب آن جماعت را در شرق و غرب زيرسؤال ببريم.1 ـ برخي مي‌گويند كه نهضت تبليغ به‌طور صحيح امر به معروف و نهي از منكر نمي‌كند! گفتني است كه يكي از اصول جماعت تبليغ اين است كه فعالان اين نهضت در راه مبارزه با منكرات به‌طور تهاجمي عمل نمي‌كنند و در مجامع عمومي به نكوهش و سرزنش فردي كه مرتكب منكر شده است نمي‌پردازند، به دو دليل: نخست اينكه اين شيوه عمل، در جوامعي كه جهل و ناآگاهي در آنها غالب، و فسق و منكر آنها را فراگرفته است، چندان مفيد و مؤثر نخواهد بود و اين حقيقتي است كه هيچ انسان منصف و بابصيرتي كه از احوال مردم آگاهي داشته باشد، نمي‌تواند آن را انكار كند. دوم اينكه آنها به‌جاي اينكه فرد را به‌طور مستقيم سرزنش كنند، به‌گونه‌اي ديگر وارد عمل ميشوند و فردي را كه مرتكب منكر شده است از محيط فاسد بيرون ميكنند و به مربيان دلسوز و عاقل مي‌سپارند تا به‌وسليه گفتار نيكو او را معالجه كنند و او از رفتار و كردار آنها تأثير بپذيرد، در نتيجه، آن شخص اعمال زشت را بد ميداند و سپس از آنها دست مي‌كشد. مسلم است كه اين روش از ايراد چند كلمه روي منبر يا در حلقه درس كه شنوندگان به آن بي‌توجه باشند، سودمندتر است. علاوه‌براين، آيا كسانيكه انگشت اعتراض را به‌سوي اين گروه نشانه گرفته‌اند خود امر به معروف و نهي از منكر ميكنند؟ پاسخ روشن است و واقعيت موجود نيز گواه است و ما از خداوند براي خود به‌خاطر كوتاهي در اين كار آمرزش ميخواهيم. كسيكه لب به اعتراض مي‌گشايد درحالي‌كه خودش امر به معروف را ترك كرده است، مصداق اين شعر است: لاتنه عن خلق و تأتي مثله/ عار عليك إذا فعلت عظيم (مبادا مردم را از كاري بازداري كه خودت مشغول آن هستي؛ زيرا اين عمل لكّه ننگ بزرگ براي تو است ـ يعني اول خودت بازآ بعد ديگران را بازدارـ). ـ مي‌گويند كه تبليغي‌ها به شكل گروهي و براي مدت‌هاي معيني (دوره‌هاي سه‌روزه، چهل‌روزه و چهارماهه) براي كار دعوت بيرون مي‌روند و اين بدعت است! پاسخ اين ايراد اين است كه مسافرت اين گروه به‌منظور اصلاح خود و ديگران، همانند مسافرت براي تحصيل علم و دعوت به‌سوي پروردگار و آموزش گفتار نيك به مردم است و در حكم خروج في‌سبيل‌الله (خارج شدن در راه خدا) است به‌شرطي كه نيّت درست باشد و مقصود رضاي خدا باشد نه به‌دست‌آوردن مال و مقام دنيا يا تفريح و سرگرمي. پس اعتراض به مبلغاني كه براي ارشاد مردم و آموزش دين و اصلاح نفس و تزكيه روح خود، از خانه خارج ميشوند، يا از جهالت ناشي است يا از تجاهل. پيامبر اسلام، صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌‌وسلّم، فرموده است: « لغدوة أو روحة في‌سبيل‌الله خير من الدنيا و مافيها »(صحيح بخاري: حديث 2792)؛ يك صبحگاه يا شامگاه در راه خدا رفتن از دنيا و آنچه در آن وجود دارد، بهتر است. همچنين فرموده است: «من دخل مسجدنا هذا ليتعلّم خيراً أو يعلّمه كان كالمجاهد في سبيل‌الله»(المستدرك: 1/166، حديث 310)؛ كسي كه به مسجد ما وارد شود به نيت اينكه خير (علم دين) بياموزد يا به ديگران آموزش دهد، مانند كسي است كه در راه خدا جهاد ميكند. علاوه‌براين‌ها،احاديث صحيح ديگري نيز درباره خارج شدن در راه خدا به‌ويژه براي دعوت به‌سوي الله وجود دارد. آيا بازهم ميتوان گفت كه خارج شدن گروه‌هاي تبليغي بدعت است؟ شگفت‌آورتر از همه اينكه مي‌گويند رفتن جماعتها به اين دليل بدعت است كه رسولخدا، صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌‌وسلّم، وقتي حضرت معاذبن‌جبل، رضي‌الله‌عنه، را به يمن اعزام كرد، هيچ گروه و جماعتي را همراه ايشان نفرستاد. اين آقايان يا فراموش كرده‌اند و يا خبر ندارند كه رسول‌اكرم، صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌‌وسلّم، گروه قاريان قرآن را كه هفتاد نفر يا بيشتر بودند براي آموزش قرآن اعزام كرد. همچنين فراموش كرده‌اند كه رسول‌اكرم، صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌‌وسلّم، معاذ، رضي‌الله‌عنه، را تنها نفرستاد، بلكه حضرت ابوموسي اشعري، رضي‌الله‌عنه، نيز با او بود و خطاب به آن دو فرمود: « بشرّا و لاتنفراّ؛ يسرّا و لاتعسرّا؛ و تطاوعا و لاتختلف ا»؛ شما دو نفر مردم را مژده دهيد و متنفر نكنيد؛ آسان بگيريد و سخت‌گيري نكنيد؛ و با هم متحد باشيد و از اختلاف و تفرقه اجتناب كنيد. همچنين حضرت علي، رضي‌الله‌عنه، و حضرت خالدبن‌سعيدبن‌عاص، رضي‌الله‌عنه، را نيز اعزام كرد و با اين صحابه گروه بزرگي را براي دعوت دين، آموزش احكام و داوري بين مردم همراه كرد.2 اي بندگان خدا! چه دليلي براي نارضايتي وجود دارد؟ يك بنده به‌سوي پروردگار خود دعوت ميكند و رضاي الهي را براي خود و برادرانش اميد دارد و آنان نيز در پرتو دعوت او تزكيه ميشوند و دل‌هايشان از بيماري‌ها پيراسته ميشود و به اخلاق پسنديده و كارهاي نيكو روي مي‌آورند، آيا اين كار موجب نارضايتي است؟ برخي، اعترا‌‌ض‌ها و ايرادهاي ديگري نيز مطرح ميكنند؛ اما ما خدا را سپاس مي‌گوييم كه درباره اين نهضت سخني بر زبان نياورديم كه مترادف با بازداشتن از راه خدا باشد. كسيكه جوياي حق است و از اغراض فاسد و افكار غلط دور است، بداند كه من خودم يك روز هم با اين جماعت خارج نشده‌ام و ارتباط ويژه‌اي هم با آنها ندارم و اين به آن دليل نيست كه در اين نهضت، انحراف و اشتباه وجود دارد؛ زيرا اشتباه‌‌هاي اين نهضت مانع همكاري با آنها نيست و همچنين مانع يادآوري و اصلاح نقاط ضعف آنها نيست، و اگر در آن اشتباه يا نقطه‌ضعفي وجود دارد، بسيار اندك است و در پيشرفت اين كار اصلاحي تأثير چنداني نمي‌گذارد. همانا به‌جز پيامبران الهي كسي مصون از اشتباه نيست. عده‌اي از برادران ما كه خدا هدايت‌شان كند، چون نمي‌توانند مانند اين گروه كار كنند، به‌جاي خيرخواهي به اعتراض و ايرادگرفتن مي‌پردازند كه اين عمل سزاوار آنان نيست. و صلّي الله علي نبيّنا محمّد و آله و صحبه و سلّم. شيخ ابوبكر جابر الجزايري ترجمه و اقتباس: عبدالقادر دهقان منبع: القول البليغ في جماعة التبليغ درباره : مقالات اسلامى , برچسب ها : مخالفان و موافقان جماعت تبليغ"جماعت تبليغ"تبليغي جماعت"مولانا الياس"مولانا محمدالياس كاندهلوي"موافقان جماعت تبليغ"مخالفان جماعت تبليغ"دارالعلوم ديوبند"ديوبنديه , بازدید : 387 
تبلیغی جماعت همانند بسیاری از جنبشها و حرکتهای مسلمانان هند در دوران استعمار انگلیس ، ریشه در حرکت اصلاح طلبانه و احیاگرانه مولانا شاه ولی اللّه محدث دهلوی(رح) دارد که هم زمان با آغاز سقوط قدرت سیاسی مسلمانان در هندوستان ظهور کرد. پس از آنکه انگلیسی ها قیام مردم هند را که متأثر از حرکت پیروان مولانا شاه ولی اللّه بود، در 1273/ 1857 سرکوب کردند، اغلب علمای مسلمان از مبارزه مستقیم با استعمار دست کشیدند و به رفع انحطاط داخلی پرداختند؛ از جمله مولانا محمدقاسم نانوتوی(رح) مکتب مذهبی ديوبند را در 1284 تأسیس کرد و به دنبال آن شبکه ای از مدارس مذهبی زیرنظر علمای این مکتب در بسیاری از مناطق هندوستان به وجود آمد. ندوة العلماء لکهنو نیز مدرسة مهم دیگری بود که در 1312 بنیانگذاری شد. این دو مرکز مذهبی به عنوان دنبالة جنبش شاه ولی اللّه زمینه ساز بسیاری از تحولات بعدی شدند. از این زمان به بعد او با واقعیتهای جدیدی روبرو شد که تحولاتی اساسی در افکارش ایجاد کرد. بستی نظام الدین در ورودی منطقه میوات قرار داشت و پدر و برادر محمدالیاس به جذب جوانان میواتی توجه ویژه ای داشتند. اهالی میوات ، معروف به «قوم میو »، از دیرباز به اسلام گرویده بودند، اما به دلیل آمیختگی زیاد با پیروان آیین هندو فاصله زیادی با اسلام داشتند و در عمل بیشتر به هندوها شبیه بودند . محمدالیاس از اوضاع نابسامان میوات آگاهی نسبی داشت ، ولی پس از استقرار در مدرسه پدرش به عمق آن پی برد . در ابتدا او نیز معتقد بود که آموزش مسائل دینی به جوانان میواتی باید از طریق مدارس ادامه پیدا کند، اما با توجه به گستردگی انحطاط و عقب ماندگی در جامعه میوات ، تنها یک مدرسه و آن نیز در خارج از میوات را کافی ندانست و با وجود مشکلات بسیار، در مدت کوتاهی بیش از صد مدرسه در سراسر میوات تأسیس کرد. چندی بعد با توجه به تجربه گذشته و همچنین عملکرد خود در میوات ، به این نتیجه رسید که این نظام آموزشی فقط امکان اصلاح و تعلیم فردی را فراهم می سازد، در حالی که وسعت انحطاط و نابسامانی ، نیازمند اصلاح و تعلیم جمعی است . همچنین پی برد که نظام مدرسه ای رایج ، افرادی را پرورش می دهد که به اصلاح عمومی توجه ندارند و پس از فراغت از تحصیل معمولاً به دنبال شغلی برای امرار معاش می روند . مولانا محمدالیاس تعلیم دینی عامه و همچنین پیراستن جامعة اسلامی از بدعتها و عناصر التقاطی را نیازمند حرکتی عمومی می دانست . او برای ایجاد این حرکت ، روشی ابداع کرد که در قالب تبلیغی جماعت ظهور یافت. این جماعت در اوضاع آشفته سیاسی و اجتماعی جامعة مسلمانان هند پس از پایان جنگ جهانی اول ظهور کرد. در آن زمان میان رهبران مذهبی و سیاسی مسلمانان هند تفرقه وجود داشت . عده ای حفظ منافع مسلمانان را در رویارو نشدن با انگلیسی ها می دیدند و برخی طرفدار مبارزه با انگلیسیها بودند. گروهی ، هندوها را نیز خطر جدّی برای مسلمانان می دانستند و عده ای در مبارزه با استعمار انگلیس بر همکاری با هندوها تأکید داشتند. در این شرایط ، رجال مذهبی و سیاسی مختلف برای سامان بخشیدن به اوضاع مسلمانان هند تلاش کردند. مولانا محمد الیاس نیز دوری از دین را عامل همه بدبختیهای مسلمانان می دانست و معتقد بود که باید تمام توان را برای تبلیغ دین به کار بست و تا زمانی که دینداری در میان مسلمانان عمومیت پیدا نکند، نباید هیچگونه فعالیت دیگری ، از جمله فعالیت سیاسی ، صورت گیرد. او معتقد بود که اصلاح و پیشرفت از طریق به دست گرفتن حکومت ، شیوه پیامبر اسلام نبود، بلکه پیامبر از روش اصلاح فردی استفاده نمود. او نیز همین روش را آموزه بنیادین تبلیغی جماعت قرار داد . وی همچنین فعالان تبلیغی جماعت را رسماً از داشتن گرایش فرقه ای برحذر می داشت . روشی که او برای تبلیغ دین ابداع کرد، مبلّغان را موظف می نمود که از هرگونه مشاجره با مخاطبان خودداری کنند و حتی با تحمل توهین و ناسزا کار دعوت و تبلیغ خود را ادامه دهند. بدین ترتیب او با تبیین مفهوم و روش خاص تبلیغ ، کار خود را آغاز کرد و موفقیتهای بسیاری به دست آورد. او معتقد بود که تبلیغ باید مانند روزگار پیامبر اکرم به صورت فردی باشد و رسانه های جدید نباید در امر تبلیغ واسطه قرار گیرند. مولانامحمدالیاس تبلیغ اصول اساسی اسلام را در میان مردم میوات آغاز نمود و پس از مدتی از میان همین مردم جماعتهایی تشکیل داد و آنها را در داخل و خارج از میوات برای تبلیغ دین اعزام کرد. در این کار ابتدا واحدهای سیارِ حداقل ده نفره سازماندهی می شد و سپس این واحدها که «جماعت » نامیده می شدند، برای تبلیغ دین با برنامه ای مشخص به مناطق مختلف اعزام می شدند. هر جماعت پس از رسیدن به مقصد خود، در یکی از مساجد آنجا مستقر می شد و تبلیغ را در قالب برنامه ای ساده آغاز می کرد. این برنامه مشتمل بر پانزده نکته بود که بعداً در این شش اصل خلاصه شد: 1) کلمة طیّبه (شهادتین : لااله الااللّه ، محمد رسول اللّه ). طبق این اصل هر مسلمان باید بتواند کلمه طیّبه را به عربی درست بخواند و همچنین از معنی و مفهوم آن آگاهی پیدا کند و در زندگی عملی خود لوازم آن را رعایت کند. 2) نماز. مسلمان باید نماز را از هر جنبه بدرستی یاد بگیرد و این وظیفه را طبق دستور اسلام بجا بياورد. 3) علم و ذکر. مسلمان باید دستورهای اسلام را فراگیرد. همچنین در زبان او باید ذکر خدا همواره جاری گردد و بهترین شکل آن این است که توجه بنده در همه حال به سوی خدا باشد. 4) اکرام مسلمان . در اصول شش گانة تبلیغی جماعت ، این اصل دارای جایگاه ویژه ای است وعلاوه بر زندگی عادی ، رعایت این اصل در طی مسافرتهای تبلیغی اهمیت خاصی دارد. بدین ترتیب که از یک سو احترام و رعایت حقوق هم سفران ، تأثیر عمیقی بر روی فرد فرد اعضای جماعت می گذارد و از سوی دیگر رعایت این اصل در جریان کار تبلیغ ، مبلّغان را ملزم به تحمل توهینهاو ناسزاها می کند. این اصل دارای جنبة اجتماعی است ، اما پنج اصل دیگر جنبة فردی دارند. از دیدگاه بزرگان جماعت اگر در امر تبلیغ این اصل رعایت نگردد، ممکن است هزاران فتنه ایجاد شود. 5) اخلاص نیت (تصحیح نیت ). بر مسلمان فرض است که در انجام هرگونه عمل ، فقط رضایت خداوند را در نظر داشته باشد و از تصور هرگونه سود دنیوی پرهیز نمايد. 6) تفریغ وقت (برای تبلیغ ). هر مسلمان باید قسمتی از وقت خود را برای فراگرفتن احکام دین و آموزش آن به دیگران بگذارد. تبلیغ دین از طریق تفریغِ (خالی کردن ) وقت تحقق پیدا می کند که لازمة آن «خروج » است ، یعنی خارج شدن از خانه و قرار گرفتن در یکی از جماعتها برای تبلیغ در دیگر مناطق . این اصول شش گانه معمولاً «تبلیغی نصاب » (برنامة آموزشی تبلیغ ) نیز نامیده می شود . منبع اصلی این اصول کتاب فضائل اعمال نوشته مولانا محمدزکریا، برادرزاده و داماد مولانامحمدالیاس ، است که به زبان اردو نگاشته شده است . بزرگان تبلیغی جماعت به همه فعالان جماعت خواندن این کتاب را توصیه می کنند. بعداً مولانامحمدالیاس اصل «ترکِ لایعنی » را نیز اضافه کرد که فعالان جماعت را از فعالیتهای بیهوده برحذر می داشت . بزرگان جماعت بر رعایت نکات دیگری مانند اطاعت از امیر جماعت و به جا آوردن آداب سفر و خوردن و خوابیدن تأکید کرده اند. پس از درگذشت مولانا محمدالیاس ، تنها پسرش مولانا محمدیوسف ، امیر جماعت گردید. در آن زمان فعالیتهای مسلم لیگ برای تشکیل کشور مستقل پاکستان برای مسلمانان به اوج خود رسیده بود. یوسف خط مشی پدرش را حفظ کرد و توانست جماعت را از موضعگیری درمورد این تحول مهم دور نگاه دارد. او که در زمان پدرش تجربیات وسیعی در زمینة تبلیغ کسب کرده بود، در زمان امارت خود برای گسترش فعالیتهای تبلیغی در شبه قاره و دیگر کشورهای جهان تلاشهای جدّی به عمل آورد. پس از وفات وی در 1344ش ، مولانا انعام الحسن امیر جماعت شد. با تلاشهای مولانا انعام الحسن در دوره امارت سی ساله اش ، تبلیغی جماعت به جنبشی جهانی تبدیل گردید. گفته اند که در زمان مولانا یوسف نیز طراح فعالیتهای فراملی مولانا انعام الحسن بود. پس از فوت مولانا انعام الحسن در 1374ش در دهلی ، امیری برای جماعت تعیین نشد و اداره امور جماعت به شورایی واگذار گردید. اعضای این شورا مولانا اظهارالحسن (عموی محمد الیاس )، مولانا زبیرالحسن (فرزند مولانا انعام الحسن ) و مولانا سعدالحسن (فرزند مولانا محمدیوسف ) بودند، اما در برخی منابع از مولانا زبیرالحسن فرزند مولانا انعام الحسن ، امیر پیشین جماعت ، به عنوان امیر جدید جماعت نام برده شده است . یکی از وظایف اصلی مبلّغان جماعت پس از ابلاغ پیام ، آماده ساختن مخاطبان برای «خروج » است . مدت خروج نسبتاً اختیاری است و فرد بنا به امکان ميتواند سه روز در هفته ، چهل روز در سال (چله ) یا حداقل چهار ماه در تمام عمر، به منظور تبلیغ خروج نماید. خروج را می توان هستة اصلی تبلیغی جماعت شمرد. همچنین یکی از معیارهای اصلی ارزیابی کار جماعتها، تعداد افرادی است که به دعوت خروج پاسخ مثبت می دهند . به عقیده مولانا الیاس ، این روش تبلیغ مبنی بر خروج ، زمینه را برای تحمل سختیها و تقویت خصوصیات اخلاقی و روحانی فرد آماده می کند . این روش در گسترش و تداوم کار تبلیغی جماعت نقش اساسی داشته است. سران جماعت تبليغ هیچ شرطی برای شرکت فرد در فعالیتهای جماعت و تبلیغ دین قایل نشده اند و افراد عادی نیز می توانند حتی با دانش اندک مبلّغ شوند و لازم نیست قبل از اعزام ، آموزش خاصی ببینند. تنها شرط شرکت در فعالیتهای تبلیغیِ جماعت ، آشنایی با اصول شش گانه آن است که معمولاً با توجه به نظام گسترش زنجیره ای جماعت ، از قبل صورت می گیرد. در انتخاب مخاطب نیز جماعت پایبند به اصول خاصی نیست . جماعت در مورد فعالیتهای تبلیغی زنان برنامه مشخصی ندارد، با اینحال زنان نیز در برخی از فعالیتها بویژه اجتماعات تبلیغی شرکت می نمایند. سران تبلیغی جماعت تأکید می کنند که مسلمانان ظاهر خود را به ظاهر پیامبر اکرم و صحابه ــ آنگونه که خود ترسیم می کنند ــ شبیه کنند و لذا ظاهر مبلّغان جماعت را می توان بدینگونه به تصویر کشید: لباس بسیار ساده معمولاً با رنگ سفید، پیراهن بلند و گشاد، شلوار گشادی که لبه آن بالاتر از قوزک پا قرار می گیرد، سرِ پوشیده با کلاه یا عمامه مخصوص ، ریش بلند و معمولاً سبیلهای تراشیده ، و حمل لوازم خواب بر روی شانه ها و ساک به دست با ظرفهایی برای غذا خوردن و آشپزی هنگام سفر تبلیغی. برخی اصول که رهبران جماعت بر آن تأکید دارند، اینهاست : نفی دخالت در سیاست ؛ خودسازی از طریق ریاضت به عنوان پیش شرط تبلیغ ؛ دیگرسازی انفرادی به روش وعظ ؛ قایل بودن به نقش ایمان ؛ نفی اختلاف بین فرق اسلامی و پرهیز از طرح مسائل تفرقه انگیز؛ آزادی حضور علاقه مندان به برنامه های جماعت از کلیه فرق اسلامی ؛ احساس تکلیف نسبت به سرنوشت کفار؛ پرهیز از تجمل گرایی ؛ نفی استفاده از رسانه ها و وسایل ارتباطی جدید . یکی از ویژگیهای مهمی که تبلیغی جماعت را به لحاظ ساختاری از دیگر گروههای مذهبی و سیاسی متمایز می سازد، فقدان مقررات یا آیین نامة مدون در این جماعت است . همچنین این جماعت با وجود گسترش عظیم فعالیتهای خود، مدعی است که هیچگونه تشکیلات رسمی بوجود نیاورده است ، البته برای ادارة امور مهم ، بزرگان جماعت از طریق مشورت غیررسمی ، امیر مرکزی را به صورت مادام العمر تعیین می نمایند و او نیز شورایی برای مشورت در موارد ضروری برمی گزیند. در هر کشور یک امیر تعیین می شود که وی امرا را تعیین می کند. جماعتی که برای تبلیغ اعزام می شوند نیز از بین خود امیری انتخاب می کنند. سران تبلیغی جماعت از دایر کردن دفتر در مناطق مختلف خودداری می کنند، که از دوایر مرکزی تبلیغی جماعت در اروپا در شهرهای یورکشر و دیوزبری گزارش داده و گفته است که این دوایر کار هماهنگی و اعزام هیئتهای تبلیغی جماعت را به سراسر دنیا انجام می دهند). آنها مسجد را مرکز فعالیتهایشان می شناسانند. ادعا می شود که در این مساجد هیچگونه تشکیلات اداری وجود ندارد و هرکس می تواند به عضویت جماعت درآید و هرگاه اراده کند جماعت را ترک گوید . مولانا محمد الیاس مخالف استفاده از هرگونه نوشته در امر تبلیغ بود و معتقد بود که روش عملی به طرز مؤثری می تواند در اذهان تحول ایجاد کند. با وجود این ، جماعت نوشته های برخی افراد را تأیید کرده و از آنها استفاده می کند، مثل حیات المسلمین اثر مولانا اشرف علی تهانَوی و تعلیم الاسلام از مفتی کفایت اللّه و آثار مولانا محمد زکریا. در برگزاری اجتماعات میلیونیِ جماعت نیز رسانه ها هیچگونه فعالیتی ندارند و حتی اطلاعیه ای برای دعوت مردم به شرکت در این اجتماعات چاپ نمی کنند، بلکه از روش شفاهی استفاده می نمایند . امروزه هند و پاکستان و بنگلادش ، پایگاههای اصلی جماعت اند ، تا جایی که این جماعت در جهان به نام «جنبش تبلیغی شبه قاره » شناخته شده است . بزرگترین اجتماعات سالانة جماعت نیز در همین سه کشور برگزار می شود. اغلب جماعتهای تبلیغی از همین سه کشور به دیگر کشورهای جهان می روند و در آن کشورها نیز هسته های اصلی تبلیغی جماعت را اتباع مهاجر همین سه کشور تشکیل می دهند. یکی از برنامه های مهم جماعت برگزاری اجتماعات بزرگ است . در اینگونه اجتماعات علاوه بر مرور عملی اصول شش گانه ، برای فعالیتهای تبلیغی آینده برنامه ریزی می شود. شرکت در این اجتماعات اهمیت خاصی دارد و اغلب ، مقامات بلندپایه دولتی و شخصیتهای مذهبی و سیاسی نیز در مراسم «آخرین مناجات » شرکت می نمایند. تعداد شرکت کنندگان در مراسم آخرین مناجات در بنگلادش در اول فوریة 2000 به سه میلیون تن رسید. اولین تجمع بزرگ تبلیغی جماعت در 1320ش / 1941 با شرکت 000 ، 25 تن در میوات برگزار شد . پس از استقلال پاکستان ، در این کشور نیز مرکز تبلیغی در منطقه ای به اسم رائیوند در سی کیلومتری شرق شهر لاهور در ایالت پنجاب به وجود آمد. در این مرکز علاوه بر اجتماعات ادواری ، تجمع سالانه بین المللی تبلیغی جماعت نیز برگزار می شود. اولین اجتماع تبلیغی جماعت در پاکستان ، دو سال پس از استقلال آن (1949) در همین محل برگزار شد. تعداد شرکت کنندگان در تجمع سالانه رائیوند معمولاً بیش از یک میلیون تن ، تقریباً از سرتاسر دنیا بوده است . این مراسم پس از حج ، دومین اجتماع بزرگ مسلمانان به شمار آمده است . تجمع اخیر این مرکز در ششم نوامبر 2000 به مدت سه روز برگزار شد و آخرین مناجات را مولانا زبیرالحسن انجام داد تجمع تبلیغی در رائیوند با دعا به پایان می رسد» . در بنگلادش مرکز تبلیغی جماعت ابتدا در یکی از مساجد داکا بود و نخستین اجتماعات در همین مسجد برگزار می شد، اما در 1346ش / 1967 مرکز تبلیغی در شهر صنعتی تونگی در سی کیلومتری داکا به وجود آمد و سرزمینی به وسعت 150 جریب در کنار شرقی رود توراج برای آن اختصاص یافت . تا فوریة 2000 تعداد شرکت کنندگان در تجمع سالانة این مرکز، که به زبان بنگلادشی «بشّوا اجتماع » (اجتماع بین المللی ) نامیده می شود، تقریباً به دو میلیون تن رسید که چند هزار تن از آنها از هشتاد کشور دیگر جهان در آنجا شرکت می کردند کنگره تبلیغی با مناجات برای صلح جهان پایان می یابد. بشّوا اجتماع در سال 2000 نیز با همین کیفیت برگزار شد و در پایان این تجمع تقریباً یک هزار جماعت (هر جماعت حداقل ده تن ) برای اعزام به نقاط مختلف دنیا (خروج ) به منظور تبلیغ تشکیل گردید. یکی از ویژگیهای این اجتماع ، مراسم ازدواجها به طور دسته جمعی است که بدون شرایط سنگین مرسوم (جهیزیه و مهریه و...) انجام می شود. در سالهای اخیر تعداد اینگونه ازدواجها به نود مورد رسیده است . جماعت در کشورهای آسیای جنوب شرقی ، بویژه اندونزی و مالزی و برمه ، نیز فعالیتهای گسترده ای دارد و در مناطق مسلمان نشین فیلیپین و تایلند، هدف و فعالیتهای آنان را احیای مذهبی می دانند . علاوه بر آن در افغانستان و ترکیه و ژاپن و کشورهای افریقای شرقی ، از جمله کنیا و اوگاندا و تانزانیا و زامبیا و موزامبیک ، این جماعت فعال است . در مناطق سنّی نشین ایران نیز این جماعت فعالان بسیار دارد و آنان به مرکز تبلیغی رائیوند در پاکستان رفت و آمد می کنند. در اجتماع سال 1373ش در رائیوند، حدود پانصد تن از ایران شرکت کردند . بسیاری از مسلمانان قارة افریقا نیز در برنامه های جماعت شرکت می کنند. در میان کشورهای اسلامی ، جماعت کمترین نفوذ را در منطقة خاورمیانه دارد و اعراب بندرت از آن استقبال کرده اند. در اروپا و امریکا نیز جماعت از طریق اصول شش گانة خود، مسلمانان را برای داشتن ارتباط مستمر با دین ترغیب می نماید. در انگلستان فعالان جماعت از تشكيلات منسجمی برخوردارند. تجمع جماعت در اروپا و امریکا برنامه ای است که در آن بیشترین تعداد مسلمانان آن مناطق جمع می شود. تبلیغی جماعت مدعی است که هیچ مذهب و عقیده اسلامی خاصی را تبلیغ نمی کند و اصول شش گانه آن حاوی مشترکات مذاهب اسلامی است . این ادعا مشابهت بسیاری با تفکر شاه ولی اللّه مبنی بر تلفیق مذاهب اسلامی دارد، اما فعالان جماعت به لحاظ عقیدتی از مکتب ديوبند پیروی می کنند و همانند ديوبندیها مخالف اموری مانند تکریمِ اولیا و رفتن به زیارتگاهها می باشند. سنّیهای بَریلوی که از مهمترین مخالفان تبلیغی جماعت اند ، معتقدند که این جماعت مروّج عقیدة ديوبندی و وهابی اند. در این زمینه به شواهدی چون ملاقاتهای مولانا محمد الیاس و دیگر بنیانگذاران تبلیغی جماعت با سلطان نجد و دیگر مقامات آنجا جهت کسب موافقت برای ادامه کار تبلیغی استناد می شود. تبلیغی جماعت از اوایل تأسیس خود را از امور سیاسی دور نگهداشت و مدعی است که هنوز این روش را ادامه می دهد، با اینحال برخی از فعالان جماعت توانسته اند به مناصب مهم دولتی دست یابند. مثلاً ذاکر حسین رئیس جمهور اسبق هند (1346ـ 1348 ش / 1967ـ1969) از فعالان جماعت بود و اولین مأموریت تبلیغی در لندن به رهبری وی صورت گرفت . در پاکستان تبلیغی جماعت ، به دلیل غیرسیاسی بودن ، برای فعالیت در میان نیروهای مسلح با هیچ مانعی روبرو نیست . بویژه در زمان ضیاءالحق ، جماعت از طریق فعالیتهای تبلیغی نفوذ بسیاری در میان نظامیان پیدا کرد. برخی از افسران عالی رتبة ارتش که از فعالان جماعت به حساب می آیند، مسئولیتهای مهمی در دولتهای مختلف داشته اند . محمد شریف ، پدر نواز شریف نخست وزیر اسبق پاکستان ، نیز از فعالان مهم جماعت است . نواز شریف در زمان نخست وزیری (1376ـ 1378 ش / 1997ـ1999) گاهی جلسات تبلیغی را برای اعضا و دیوانسالاران عالی رتبة دولت خود برگزار می کرد. محمد رفیق تارِر، رئیس جمهور پیشین پاکستان ، نیز که از فعالان قدیمی جماعت است ، به کمک نواز شریف به این مقام رسید. در دیگر کشورها نیز چنین مواردی کم وبیش مشاهده می شود؛ مثلاً شواهدی وجود دارد دالّ بر اینکه مقامات سیاسی عالی رتبة چچن در فعالیتهای جماعت شرکت داشته اند. بنا به این موارد، این دیدگاه وجود دارد که گرچه تبلیغی جماعت به طور مستقیم نقشی در امور سیاسی ندارد، به صورت غیرمستقیم از اعضای ورزیدة خود برای رسیدن به مقامات سیاسی مهم حمایت می نماید. در مورد منابع مالی تبلیغی جماعت نیز بسیاری سؤالات مطرح است ، زیرا از یک سو فعالیتهای گسترده و اجتماعات میلیونی جماعت از نیاز به منابع کلان مالی حکایت دارد و از سوی دیگر جماعت مدعی است که خود فعالان جماعت همة هزینه ها را تأمین می کنند.
منبع:اگه اهل حالى بيا تو- - -با اندكى تغيير و تصرف منابع پست: عزيزاحمد_موثقي_ديوبندي_د.اسلام_ندوي_مسافران ایمان_ممتازاحمد_هاردي_مسعود_رامان_گابوريو_بلندشهري_كوپل_متكاف_خان_حافظ نيا_دايرة المعارف جهان اسلام آكسفورد_قس مندویل_درسي از جماعت_ابراهيم موسي_رضا_اميرعلي_قادري درباره : مقالات اسلامى , برچسب ها : آشنايي با جماعت تبليغ،نهضت جماعت تبليغ،مولانا محمدالياس،مولانا محمديوسف،جماعت تبليغ،رايون،مدرسه ديني نظام الدين،دارالعلوم ديوبند،ديوبندي،اجتماع بنگلادش،اجتماع تبليغي رايون،جنبش تبليغي شبه قاره،اجتماع , بازدید : 756 
آشنايي باتصوف و عرفان (1) آه شب وگريه سحرگاهم ده در راه خود اول زخود بيخودم كن آنگه بيخود زخود راهم ده آشنايي با تصوف وعرفان جامعه كه امروز در آن زندگی ميكنيم علاوه بر همه نابسامانيهايي كه دامنگير ماست، پشت پا زدن به معنويات واخلاق باطني وعدم توجه به اصلاح و تزكيه روح وباطن نخستين تيشه اي است كه برريشه درخت پربار اخلاق ونيرويي معنوی امت اصابت كرده چنانكه وقتي سخن ازتصوف وعرفان به ميان مي آيد عده اي به علت عدم آگاهی كامل ودرست، ازروی تمسخر لب شيرين ميكنند وحرف زدن ازتصوف را اشتباه، عقب ماندگی ويا هم اوج بدعتگرايی فكر می كنند وعده اي هم بمجرد شنيدن كلمه تصوف مجموعه اي ازخرافات وبدعات كه با منابع اصيل اسلامی ارتباط نداشته به ذهن شان می رسد .البته به دو علت اشخاص فوق الذكر را ميتوان معذور شمرد. دوم :آئينه قراردادن رفتار واعمال نادرست برخي ازصوفی نمايان حرفه ای ،جاه طلب ودغل باز برای مشاهده تصوف وعرفان ونظركردن به تصوف وعرفان ازعينك كسانيكه خودشان را متصوف ميدانندكه درحقيقت ازروح وهدف حقيقی تصوف آگاه نبود وازاصل تصوف فرسنگها فاصله داشتند . بناءً مناسب ديدم حسب توفيق الله عزوجل – چكيده اي ازمعلومات معدود وناچيز خودم را درارتباط به حقيقت تصوف وعرفان وجايگاه آن در قرآن وسنت ونياز ما به آن ، به سمع برادران مسلمانم برسانم تاازيك طرف توانسته باشم درراستايی معرفي واقعيت هاوشناساندن اسباب وعلل نيروي معنوي امت اسلام گاهي هرچند ناچيز برداشته وازطرف ديگر برادران عزيز خود را آگاه سازم كه نبايد بر اساس اعمال ناشايست بعضي افراد ويا بر اثر عدم آگاهي ازحقيقت ،برچيزي تاخت كه ريشه محكم درقرآن وسنت نبوي _صلي الله عليه وسلم_ دارد وضمناً به برخي گوشزدنمايم كه نبايد با كرداري دور ازروح تصوف چهره راستين عرفان را مخدوش كرد. اگر چه لب گشودن به اين موضوع معلومات كافي وهمه جانبه مي طلبد كه متأسفانه بنده از نگاه علم وعمل ازخودضعيف تری بچشم نمي بينيم ولي بازهم بنابرگفته شاعر : آب دري ارا گر نتوان كشيد هم به قدر تشنه گي بايد چشيد ازالله جل جلاله توفيق فهم حقايق ورساندن آنها به ديگران را استدعادارم . چرا به تصوف و عرفان نيازمنديم ؟ اينجا دو چيز متفق عليه و غير قابل انكار وجود دارد . اول : اينكه انسان نام تنها جسم واعضاء ظاهري نيست بلكه انسان نام مجموعه جسم وروح است ،يا به تعبير ديگر انسان حاوي دو جهان است، اول: جهان جسم و ماده ( ظاهرانسان ) كه ماآنرا را درانسانها مشاهده ميكنيم وبچشم ميبنيم . دوم : جهان باطن ( قلب وروح انسان ) چنانكه ما اين جهان را در انسانها نمي توانيم به بينيم و صفات، واحوال وكيفيات مخصوص دراين جهان دوم انسان وجود دارد مانند:غم وسرور ، محبت ونفرت ، ايثار وبغض ، خواهشات وآرزوها ، اخلاص ورياكاري و... بايد دانست كه در انسان جهان اصلي وجهانيكه درستي ونادرستي اعمال ظاهري ، مفيد وغير مفيد قرار گرفتن اعمال ظاهري به اووابسته است، همين جهان دوم انسان است چنانكه ارشاد رسول اكرم_ صلي الله عليه وسلم_ است :« الا ان في الجسد لمضغة اذا صلحت صلح الجسد كله واذا فسدت فسد الجسد كله ، الا وهي القلب » آگاه باشيد ! درجسم انسان تكه گوشتي وجوددارد هرگاه اصلاح و گردد همه بدن اصلاح ميشود وهرگاه فاسد گردد همه بدن را فساد فرا ميگيرد ، آگاه باشيد ! آن قلب ‹ دل › است . تن آدمي شريف است به جان آدميت نه همين لباس زيباست نشان آدميت اگر آدمي به چشم است ودهان وگوش چه ميان نقش ديوار وميان آدميت به حقيقت آدمي باش وگرنه مرغ باشد كه هر سخن بگويد به زبان آدميت دوم : شريعت مطهره اسلام براي اعمال ظاهري انسان، اوامر و نواهي دارد. مثلاً: اوامر مربوط به اعمال ظاهري : اقيموالصلوة وآتوالزكوة ؛ برپا داريد نماز را وبدهيد زكات را !) فمن شهد منكم الشهر فليصمه؛ پس هركسيكه اين ماه را دريابد بايد روزه آنرا بگيرد) وامور متعدد ديگر ي كه مربوط به اعمال ظاهري انسان است نواهي است كه به اعمال ظاهري ارتباط دارند مثلاً : ولايغتب بعضكم بعضاً ؛ بعضي ازشما بعضي ديگر را غيبت نكند) ولاتأكلوا لربا ؛ سود نخوريد) . ولاتقربوا لزنا ؛ به زنا نزديك نشويد) وازاين قبيل نواهي متعدد ديگر كه مربوط به اعمال ظاهري اند . همين براي اصلاح اعمال باطني وصفات قلبي انسان هم اوامر ونواهي صريحانه دارند مثلاً: ازجمله اوامر مربوط به اين بخش : يا ايها الذين آمنوا اصبرو؛ اي كسانيكه ايمان آورده ايد صبر كنيد ) واشكروالي ولا تكفرون ؛ مرا سپاس گزاري كنيد وكفران ننمائيد) وعلي الله فليتوكل المؤمنون ؛ تنها برالله جل جلاله بايد توكل كنند ايمانداران) وما امرواالا ليعبدواالله مخلصين له الدين؛ وبه آنها دستور رسيد كه عبادت كنند خدا را خالص كننده براي او عبادت را) وافوض امري الي الله ؛ ومن حواله ميكنم كارم را بخدا) فلاتخشوهم واخشوني؛ پس نترسيد ازآنان وازمن بترسيد). اينها همه دستورات صريحي درارتباط به صفات قلبي واعمال باطني دارند. وازجمله نواهي مربوط به صفات قلبي وباطني : يا ايهاالذين آمنوا اجتنبو اكثيراً من الظن ؛ اي ايمانداران ازبسياري ازگمانها اجتناب نمائيد !) ومن شرحاسدٍ اذا حسد ؛ پناه ميبرم به الله عزوجل ازشرحسد كننده هنگاميكه حسد بورزد) . ان الله لا يحب المتكبرين؛ هرآئينه الله عزوجل تكبر كننده گان را دوست نميدارد) . خلاصه اينكه در شريعت مقدس اسلام صفات واخلاق قلبي وجودداردكه حصول آنها برمسلمان فرض ولازم است مانند ، شكر ، صبر ، توكل ، تواضع ، اخلاص ، زهد ، ايثار ، ادب ، حياء ، خشوع ، خضوع، انابت ، تضرع ، شوق رضايت وديدار خداوند جل جلاله چنانكه جايگاه اين كيفيات باطني درشريعت نسبت به اعمال ظاهري جايگاه روح نسبت به جسم وجايگاه مغز نسبت به پوست است. حالا يكنفر هرقدر اعمال صالح انجام بدهد بدون اخلاص وتصحيح نيت ارزشي ندارد.همچنين برخي اخلاق باطني وجوددارد كه اجتناب ازآنها برمسلمان لازم وضروري است . مانند تكبر ، حسد ، بغض وكينه ، خودخواهي ، رياكاري وغيره چنانكه جايگاه اين رذايل باطني نسبت به اعمال صالح ظاهريمنزله آتش نسبت به خرمن پنبه و گرگ درنده نسبت به گوسفندان است . پس به پاك ساختن روح و قلب ازاخلاق بد باطني وآراسته كردن به اخلاق حميده باطني تصوف وعرفان وطريقت دراصطلاح امروزي وتزكيه واحسان دراصطلاح قرآن وسنت گفته مي شود. ومقصود وهدف اصلي واساسي ازتصوف همين تزكيه مي باشد وبس وپرواضح است كه تصوف كه مفهوم واقعي ودرستش بيان شد چيزي جدا ازشريعت نبوده بلكه جزو ازشريعت مقدس اسلام وشعبه اي ازقرآن وسنت مي باشد. شايسته است دراين سلسله حقيقت تصوف وعرفان را اززبان سرلشكران اين سلسله بشنويم تاهمه شكوك واوهامي كه در اثرناآگاهي ويا ازعملكرد ناآگاهان درما وجود داشته نسبت به تصوف وعرفان برطرف شود . سيد الطائفه جنيد بغدادي رح مي فرمايد : من لم يحفظ القرآن و يكتب الحديث لا يقتدي به في طريقنا هذا . لا ن طريقنا وعلمنا مقيد با الكتاب والسنة ‹مدارج السالكين جلد اول ص 510 كسيكه قرآن را حفظ نكرد و علم حديث نياموخت درطريقه ما به او اقتدا كرده نمي شود زيرا راه وعلم ما ‹ تصوف › به رعايت كتاب وسنت بستگي دارد . واين هم فرموده سيد طائفه جنيد بغدادي است كه ميفرمايد : الطرق كلها مسدودة علي الخلق الا من اقتفي اثرالرسول ؛ تمام راه ها برخلق بسته شده است جزيك راه وآن اتباع سنت وروش رسول اكرم(ص)است . از سهل تستري(رح) درمورد صوفي و درويش واقعي پرسيدند گفت : آنكه به كتاب وسنت رسول اكرم تمسك نمايد ، ازحلال زندگي كند وازاذيت وآزار ديگران خودداري كند ، ازگناهان كوچك وبزرگ اجتناب نمايد ، حقوق ديگران را محترم بشمارد . ارف جليل القدر ابوحامد امام محمد غزالي ميفرمايد :« هرگاه كشف عارف معارض مخالف كتاب و سنت بود بايد به كتاب وسنت تمسك كند وكشف خود را ناديده بگيرد وبگويد كه خدا سعادت مرا دراطاعت كتاب وسنت تضمين كرده است نه دركشف والهام ». امام سهروردي(رحمه الله) در«عوارف المعارف» درمورد حالات وكيفياتي كه به صوفيها دست ميدهد فرموده است كه حضرت سهل بن عبد الله رح ميفرمايد: (( كل وجد لا يشهد له الكتاب والسنة فباطلٌ ؛ هركيفيت وجدي كه شاهدي برآن درقرآن وسنت وجود ندارد باطل است)) . حضرت مجدد الف ثاني شيخ احمد سرهندي (رح) مي فرمايد:((تصوف نام عمل با اخلاص به شريعت است)) . حضرت مولانا احمدعلي لاهوري (رح) فرموده اند :(( تصوف آنست كه الله عزوجل را ازعبادت ، رسول الله را ازاطاعت ومخلوق خدارا ازخدمت راضي كنيد )) حضرت شاه ولي الله دهلوي (رح) ميفرمايد :(( شريعت بدون طريقت فلسفه محض است و طريقت بدون شريعت زندقه والحاد)) . نتيجتاً بايد گفت كه تصوف و عرفان دنيايي جدا ازشريعت مطهره اسلام نبوده ونه هم عبارت ازمجموعه خرافات وبدعات است؛ بكله حقيقت آنست كه درجمله مختصر وكوتاهي اززبان مجدد الف ثاني (رح) شنيديم كه فرمودند :(( عمل بااخلاص برشريعت نامش تصوف است)) . در رابطه به توضيح حقيقت تصوف ونياز مسلمان به آن به همين قدر بسنده ميكنيم، اميد است الله عزوجل توفيق تحقيق بيشتر دراين راستا را به ما عنايت فرمايد . جايگاه تصوف و عرفان درقرآن وسنت 1- ( هوالذي بعث في الاميين رسولاً منهم يتلوا عليهم آياته و يزكيهم ويعلمهم الكتاب والحكمة وان كانوا من قبل لفي ضلال مبين ) اگر به اين آيه متبركه نظربياندازيم براي ما آشكار مي شود كه قرآن به شعبه وركني مهم ازدين « ويزكيهم »اشاره نموده وآنرا به تزكيه تعبير مينمايد وجزوچهار ركني قرار ميدهد كه تكميل آنها به نبوت ارتباط پيدا نموده وجزو مقاصد بعثت به شمار ميرود. ومراد از«تزكيه» كه اين آيه ثابتش ميكند اين است كه نفس انساني را آراسته به اخلاق عاليه نموده وازرذايل حيواني بدور دارد واززنگار هوسها صيقل دهد واين مقصد وهدف ازتصوف وسلوك مي باشد . 2- ( قد افلح من زكها( سورة الشمس )؛ يقيناً پيروز شد كسيكه آن ‹ نفس › را اصلاح كرد). 3- ( قال فاخبرني عن الأحسان قال ان تعبد الله كانك تراه فان لم تكن تراه فانه يراك .... (متفق عليه ) اين حديث مشهور به حديث جبرئيل است و در اين حديث مي بينيم كه بازبان نبوت همراه با ايمان واسلام درجه ومرتبه خاص ديگري ذكر گرديده وبه احسان تعبير شده وپيامبر بزرگوار اسلام (ص) درجواب سوال از«احسان» فرمودند : ( احسان آنست كه خدا را چنان بپرستي كه گويي اورا مي بيني واگر اين رويت بتو دست ندهد چنان باشي كه اوتورا مي بيند ) و مطلب آن كيفيتي ازيقين واستحضار است كه هرصاحب ايمان براي حصول آن بايد بكوشد ، درحديث فوق بصورت معجزه آسا درچند جمله مختصر وكوتا خلاصه وفشرده دين وشعبه هاي اساسي وبنيادين آن بطور مكمل وكامل بيان گرديد ه چنانچه پس ازسوال (ما الايمان) شعبه اصلاح عقائد ذكر گرديد وبعد ازسوال (ما الاسلام) بخش اصلاح اعمال ظاهري ذكر گرديد ودررديف دوشعبه فوق بعد ازسوال (ما الاحسان) شعبه اصلاح اخلاق وكيفيات وحالات باطني وقلبي ذكر گرديد چنانكه مقصد وهدف ازتصوف وعرفان عيناً همين چيز است وبس) . 4- ( اگر به شريعت اسلام و اقوال واحوال پيامبر اسلام ص نظر بيفكنيم مي بينيم كه مجموعاً به دودسته تقسيم ميشوند . اول : افعال و حركات ظاهري مانند قيام ، ركوع ، سجود ، تلاوت ، تسبيح ، احكام ، مناسك وغير ه كه علم حديث روايت آنهارا وعلم فقه استنباط مسائل وجزئيات آنها را به عهده گرفته است . دوم : كيفيات و حالات باطني است كه لازم براي اعمال ظاهري است ورسول اكرم (ص) درركوع وسجود ، ذكر ودعا ، امر به معروف ونهي ازمنكر ، درمحيط منزل وميدان جهاد ، خلاصه درتمام مراحل زندگي گهر بار خود پايبند آنها بودند مانند : اخلاص ، احتساب ، صبروتوكل ، زهد واستغناء ، ايثار وسخاوت ، ادب وحياء ، خشوع وخضوع ، انابت وتضرع ، عجز وفروتني وغيره كه علم تصوف بررسي اين كيفيات وحالات باطني وبيان جزئيات وآداب واحكام اينها رابه عهده گرفته است براي تفهيم بهتر شريعت وطريقت وجايگاه هريكي نسبت به ديگري به يك مثال توجه خوانندگان را جلب ميكنيم . براي رسيدن يك موتر به جايگاه مقصد دوچيز لازم است . اول : مسير رفت و حركت درست باشد وموتر از مسير متعين انحراف نورزد . دوم : موتر بقدر نياز پطرول و يا ديزل وغيره مواد نفتي داشته باشد؛ چنانكه درصورت عدم مواد نفتي باوجود درست بودن سرك موترنمي تواند حركت كند چه جائيكه به منزل مقصود برسد. پس انسان بسان موتريست كه بسوي مقصد اعلي ( رضايت الله عزوجل ) درحركت است ( شريعت مقدس اسلام مسير حركت اوست ودرصورت خلاف ورزي ازشريعت مقدس اسلام هرگز به منزل مقصود نميرسد. ترسم نرسي به كعبه اي اعرابي كين ره كه تو ميروي به تركستان است و طريقت ، تزكيه واحسان بسان مواد نفتي، غذايي، روحي ومحرك معنوي وموجد نيروي تحرك ومعنويت درانسان است چنانكه درصورت نبود اين نيروي معنوي مشاهده ميشود كه انسانها حتي آماده حركت درمسير رسيدن بخدا نسيتند، چه برسد به آمادگي جاني ومالي براي فدا شدن دراين مسير . ادامه دارد... درباره : مقالات اسلامى , برچسب ها : آشنايي با تصوف و عرفان،تصوف و عرفان،حقيقت تصوف،حقيقت تصوف و عرفان،مخالفان تصوف و عرفان،تزكيه و احسان،تصوف چيست،بدعات تصوف،بدعات و خرافات تصوف،خرافات و بدعات،خرافات و بدعات تصوف , بازدید : 248 
حقوق حضرت عمر فاروق(رض) از بيت المال: حضرت عمر رضی الله عنه قبل از خلافت تجارت ميكرد. وقتي كه خليفه شد، براي او از بيت المال حقوقي تعيين كردند. او در آغاز كارش مردم را جمع كرد و فرمود: من پيش از اين تجارت ميكردم، حالا كه شما مرا به اين كار مشغول كرديد، از چه طريقي امرار معاش كنم؟ مردم هر كدام مقدار مختلفي را از بيت المال براي او پيشنهاد كردند، حضرت علي-كرم الله وجهه- خاموش نشسته بود. حضرت عمر(رض) از او پرسيد:نظر شما چيست؟ او فرمود: مقدار متوسطي كه تو و اهل تو را كفايت كند. حضرت عمر اين پيشنهاد را پسنديد و حقوق متوسطی براي ايشان تعيين شد. روزي حضرات علي عثمان زبير و طلحه-رضي الله تعالي اجمعين- و افراد ديگري با هم نشسته بودند و ضمن گفتگو پيشنهاد كردند كه حقوق حضرت عمر بايد اضافه شود، چون در معاش او تنگي پيش مي آيد. ولي هيچكس جرأت نداشت اين مسئله را با حضرت عمر در ميان بگذارد. بنابراين نزد دخترش حضرت حفصه-رضي الله عنها- كه همسر آنحضرت(ص) و از امهات المؤمنين بود رفتند تا از طريق او اجازه و موافقت حضرت عمر را در اين مورد كسب كنند. پس از طرح اين پيشنهاد، به او گفتند كه اسامي آنها را به حضرت عمر نگويد. وقتي حضرت حفصه اين مسئله را با حضرت عمر در ميان گذاشت، بر چهره ايشان آثار خشم و غضب ظاهر شد و گفت: چه كساني اين پيشنهاد را مطرح كرده اند؟ حضرت حفصه گفت: اول بايد نظر شما را بدانم. حضرت عمر گفت: اگر اينها را مي شناختم، چنان سزايشان مي دادم كه بر صورت هايشان نشان پيدا مي شد. تو به من بگو اي حفصه! بهترين لباس آنحضرت(ص) در خانه تو چه بود؟ او گفت: دو قطعه پارچه بود كه آنحضرت(ص) آنها را معمولا روز جمعه يا وقت آمدن مهمان، مي پوشيد. باز از او پرسيد: بهترين غذاي او كه ميل مي فرمود چه بود؟ عرض كرد: غذاي ما نان جو بود، ما بر روي نان گرم، ته مانده قوطي روغن را خالي مي كرديم و نان را با آن چرب مي كرديم.آنحضرت(ص) از آن ميل مي فرمود و به ديگران نيز مي داد. حضرت عمر پرسيد: بهترين رختخوابي كه در خانه تو براي آنحضرت (ص) پهن مي شد، چه بود؟ حضرت حفصه گفت: يك پارچه كلفتي بود كه در تابستان آن را چهارلايه كرده روي آن مي خوابيديم و در زمستان بر يك قسمت آن مي خوابيديم و قسمت ديگرش را بالاي خود مي انداختيم. آنگاه حضرت عمر به حفصه فرمود: اي حفصه به آن ها بگو كه حضرت پيامبر(ص) با طرز عمل خود حدي را مقرر فرمود و به اميد آخرت(به همان حد) اكتفا نمود. من نيز از ايشان اتباع مي كنم. مثال من و مثال دو دوست من (حضرت پيامبر-ص- و حضرت ابوبكر-رض-) مانند آن سه نفر مي باشد كه به يك راهي رفتند. نفر اول توشه اي برداشت و رفت و به مقصد رسيد. نفر دوم نيز از او اتباع كرد و طبق روش او رفتار نمود، او نيز به نفر اول رسيد. باز نفر سوم حركت آغاز كرد. اگر طبق روش آن دو نفر قبلي برود پس به آنها خواهد رسيد و اگر خلاف روش آنها برود هرگز به آنها نخواهد رسيد. توضيح: اين حال شخصيتي است كه پادشاهان دنيا از شنيدن نامش مي لرزند با چنين وضعيت زاهدانه اي زندگي خود را به پايان برد. يك بار خطبه مي خواند و ازار او دوازده پيوند داشت. يكي از آنها پوست بود. يك بار براي نماز جمعه دير تشريف برد. وقتي به مسجد رسيد، از مردم معذرت خواهي كرد كه به سبب شستشوي لباس دير شده است سپس فرمود: چون به غير از اين لباسها، لباس ديگري نداشتم. روزي حضرت عمر غذا مي خورد، غلامش آمد و گفت: عتبه بن فرقد آمده و اجازه ورود مي خواهد. به او اجازه داد وبراي خوردن غذا او را به نزد خود فرا خواند. او آمد و شريك شد، ديد كه غذا به قدري خشك است كه از گلو فرو نمي رود گفت: غذاي آرد الك شده نيز پيدا ميشود! حضرت عمر فرمود: آيا همه مسلمانان مي توانند آن را پيدا كنند و بخورند؟ او گفت: همه نمي توانند. فرمود: حيف است! تو مي خواهي همه لذتها را در دنيا تمام كنم؟ از اينگونه واقعات صدها و هزارها، بلكه صدها هزار واقعه از بزرگان وجود دارد كه حالا نه عمل به آنها از هر كس ساخته است و نه هر شخص مكلف به آن است، زيرا نيروي ايمان ضعيف شده و به همين علت تحمل چنين رياضت ها خيلي دشوار است و بزرگان دين اجازه چنين مجاهدتهايي را كه به سبب آن ضعف جسماني پيدا شود، نمي دهند. براي اينكه قواي مردم اين زمان از ابتدا ضعيف است خداوند متعال به آن بزرگواران(صحابه كرام)قوت جسماني نيز عطا فرموده بود. البته لازم است تمنا و آرزوي اتباع آنها را داشته باشيم تا شايد در راحت طلبي ما مقداري كاهش بيايد و در ما تواضع و اعتدال پيدا شود؛ زيرا ما بيش از هر وقت در لذتهاي دنيا، در حال ترقي هستيم و هر شخص به سوي ثروتمندتر از خود نگاه مي كند و در همين حسرت مي ميرد كه فلان شخص از من مال و منال بيشتري دارد. منبع:فضايل اعمال تأليف: شيخ الحديث مولانا محمدزكريا كاندهلوي(رح) درباره : حكايات صحابه , برچسب ها : حضرت عمر"فاروق اعظم"بيت المال"حضرت فاروق اعظم"دوران خلافت"حضرت عمر فاروق"قبل از خلافت"تجارت , بازدید : 214 
شیخ محمدحسان بازگو می کند که روزی با یک جوان تندرو در حال بحث بودیم که از او پرسیدم : جوان نیز گفت بدون شک به جهنم می روند پرسیدم شیطان میخواهد آنها را کجا ببرد؟ جوان گفت به جهنم به او گفتم پس شما با شیطان همدست هستید تا آنها را به جهنم ببرید!!! بعد از آن رخدادی از پیامبر اسلام صلی الله علیه و سلم را بازگو نمودم که روزی از کنار جنازه یک نفر یهودی گذر نمود و بعد از آن شروع کردن به گریه نمودن، اصحاب پرسیدن که ای رسول الله صلی الله علیه و سلم چرا گریه می کنید؟ فرمود :او از دست من خارج شده و به جهنم می رود... بعد من به جوان گفتم نگاه کن که شما چطور فکر می کنید و رسول الله صلی الله علیه و سلم چگونه سعی و تلاش می نمود که مردم را راهنمائی نموده و از عذاب جهنم نجات دهد. شما در چه مسیری حرکت می کنید و رسول خدا صلی الله علیه و سلم در چه مسیری . . . . .. .
درباره : اسلامى وب , ديگر , برچسب ها : شيخ محمدحسان"جوان تندرو"سوال و جواب"عمليات انتحاري"مراكز فساد , بازدید : 273 |
درباره وبلاگ
از هر خبری بی خبرم کن یارب که خبردار تو باشم
هر کس زتو چیزی طلبد لیک
من از تو طلبکار تو باشم
امکانات وب | |||||||||||||||||||||||||
| [ طراح قالب : گرافیست ] [ Weblog Themes By : graphist.in ] | ||||||||||||||||||||||||||
اشعار شاه سنجان