صفات برجسته اهل تصوف

عنوان	پاسخ	بازدید	توسط
اشعار شاه سنجان	1	452	ghoghnoos
اشعار شيخ عبدالقادر جيلانى (رح)	0	353	islamiweb
شعرى از حضرت عارف بالله مولانا حكيم محمد اختر(رح)	0	1531	islamiweb
شعرى از مولانا بهزاد فقهى	0	266	islamiweb
اشعار بسيار زيبا از مولانا عبدالناصر شيرينكام	0	472	islamiweb

صفات برجسته اهل تصوف

حضرت غوث الاعظم(رض) فرمودند:

اهل مجاهده و محاسبه و اولوالعزم داراي ده خصلت ميباشند.

انها را تجربه كنيد كه چون ان ده صفت را اقامه و به اذن خدا بكار برند به منازل و مراتب و درجات عاليه خواهند رسيد.

1- به خدا سوگند نخوريد

نه راست و نه دروغ و بعمدي واشتباهي،

زيرا چون ترك اين عمل(سوگند خوردن بخدا) را در نفس خود محكم و زبان بدان عادت كرد، كم كم بترك قسم از روي سهو و اشتباه و عمد عادت ميگيرد،

و چون اين عادت شد خداوند دري از رحمت و نور خود را در قلب او مي گشايد كه منفعت اين كار(ترك قسم بخدا) را در نزد خود دريابد

و موجب رفع درجه و قوت در تصميم و شكر و ثنا نزد خود در يابد و موجب رفع درجه و قوت در تصميم و شكر و ثنا نزد برادران و احترام نزد همسايگان گردد

تا اندازه اي كه هر كس او را بشناسد به او اقتدا كند و هر كه او را ببيند برايش ارزش قائل شود.

2- از دروغ اجتناب كند

خواه جدي و خواه شوخي باشد،

و اين اجتناب و رعايت انرا در قلب خود محكم گرداند

و زبانش را نيز بترك دروغ عادت دهد كه خداوند بدين وسيله سينه او را گشايش دهد و علم او را جلا و صفا بخشد چنانكه اصلا دروغ نمي داند و نمي شناسد،

و چون دروغي از ديگري شنيد انرا براي او عيب گيرد و در نفس خود او را متهم كند و انرا عيب داند و براي او دعاي خير كند تا خدا ان عيب (دروغ گفتن ) را از او زائل كند، كه در اين صورت پاداش بزرگي خواهد يافت.

3- از خلاف وعده و عدم وفا به ان بپرهيزيد كه ان در كار و شئونات زندگي سخت موثر است،و انسان را به مقصدش ميرساند

زيرا خلاف وعده گناهي از نوع دروغ است كه در صورت ترك اين گناه باب بخشندگي بر او باز شود و درجه حياي او بالا رود و صادقان نسبت به او محبت پيدا كنند و نزد خدا ترفيع مقام يابد.

4- از نفرين كردن مردم دوري جويد و جزئي يا كلي اذيت به كس نرساند،

زيرا نفرين نكردن و دوري از ازار مردم اخلاق نيكان و صادقان است و سرانجام خوبي از لحاظ نظر مرحمت حق و حفظ از بلايا در دنيا براي او دارد ،

بعلاوه مقامات و لذائذ و تنعمات بهشتي كه خداوند براي او ذخيره كرده است، فراوان است،

و نيز او را از مهالك و حوادث خطرناك نجات ميدهد و مردم نسبت به او رحيم و دلسوز ميشوند، و او را به خود نزديكتر گردانند.

5- اينكه به ضرر كسي دعا نكند، و اگر فردي نسبت به او ظلم كرد با زبان خوش او را نصيحت كند، و بسخنان نا شايست يا اعمال نا شايست و يا كردار بد او را مكافات نكند كه اين خصلت انسان را به درجات بالا رفعت دهد،

و چون بدان عادت گيرد در دو جهان به مقام بزرگي رسد و مهر و محبت او در قلوب همه مردم از دور و نزديك جاي دهد ،

و خداوند دعاي او را مستجاب كند و در ميان مردم سر افرازش نمايد، و در دل مسلمانان عزيز و محترم گردد.

6- اين كه بر شرك ونفاق كسي از اهل قبله (مسلمانان شهادت ندهد)كه ان به جلب رحمت خدا نزديكتر و به نيل درجات عالي سزاوارتر است.

و اين شيوه سنت تمام و كمال و دارندگان اين صفت از خشم خدا دورتر و به لطف و رضا و رحمت او نزديكترند.

و اين خصلت روزنه بزرگ و مباركي است كه خداي تعالي براي اميد بندگان خود مفتوح داشته و عفو و رحمت خود را بر مردم از انجا نثار كند.

7- از معاصي و توجه به گناهان حذر كند، و اعضاي خود را بدانها نيالايد كه رعايت اين دستور از سريعترين ثواب و پاداشهاي خير است كه خداوند ان را به بنده اي كه در اين دنيا از گناه پرهيز ميكند ، عطا فرمايد.

بعلاوه نعيم و خيرات اخرت كه براي چنين بنده اي ذخيره فرموده است، از خداوند مسالت ميكنم كه به كرم و رحمت بي منتهاي خويش بر ما منت نهد و اين حضائل پسنديده را به ما بياموزد، و شهوات و ارزوهاي نفساني را از قلب ما خارج كند.

امين يا مجيب السائلين.

8- از اينكه جزئي يا كلي مخارج زندگي خود را بر مردم تحميل كند، اجتناب نمايد.

بلكه زحمت خويش را در انچه بدان محتاج است از خلق بر دارد و كم كند و همواره اظهار عزت نفس و بي نيازي كند زيرا ابروي عابدان و شرافت زاهدان بدين مساله مربوط است و با همين صفت امر بمعروف و نهي از منكر تقويت ميشوند(امر و نهي چنين كسي در مردم بيشتر اثر كند).

در اينحالت تمام مردم پيش او صورت نفس واحدي دارند(از كسي نترسد و بكس تملق نگويد و انچه خير و صلاح عموم است بي پروا بگويد)،

و چون فردي داراي اين صفت بود خداوند بزرگ او را بمقام بي نيازي و ايمان محكم و اعتماد و توكل كامل بخود ارتفاع دهد، كه كسي يا چيزي را برتر از خدا نداند ، و مردم همه نزد او برابرند و او علم قطعي پيدا ميكند كه اين صفات حميده اسباب عزت مومنان و بزرگواري پرهيزگاران و نزديكترين وسيله اخلاص و قرب بخدا مي باشد.

9- اينكه مومن اهل مجاهده بايد از انسانها قطع طمع كند و به انچه در دست انها است از ثروت و مقام و غيره چشم از ندوزد و يا بخل و حسد نورزد،

زيرا كه اين عزت بزرگ و غناي مخصوص و ملك عظيم و افتخار والا و ايمان پاك و توكل محكم و موثر و ارزنده است و دري از درهاي اعتماد واثق به خدا و رزنه اي از روزنه هاي زهد است، و با ان شخص مومن به ورع دست يابد، و طاعتش كامل گردد،

و اين حالت از علامات مومنان و اولياي خداست كه از همه تعلقات ، دنيوي بخاطر رضاي خدا بريده و از همه چيز و همه كس فقط به او روي اورده و فوز و فلاح دنيا و عقبي را براي خود تامين كرده اند.

10- تواضع و فروتني براي شخص مومن لازم است، زيرا بوسيله خوشروئي و بي تكبري مقام شخص عابد محكم و درجه او عالي تر شده و نزد خدا و خلق عزت و سر بلندي ايشان بيشتر شده بدانچه اراده كند از امور دنيا و اخرت قادر گردد.

و اين اصل و ريشه همه خصال نيكو مي باشد و يا بطور كلي اصل و فرع و كمال نيكيها است كه بنده را به مقام صالحان رسانيده در همه احوال تلخي و خوشي رفاه و رخا و جنگ و صلح از خدا راضي اند و چنين حالتي نهايت درجه تقوا و تواضع است كه انسان احدي را ملاقات نكند جز اينكه او را از خود برتر ببيند و بگويد شايد او نزد خدا از من بهتر و بالاتر باشد.

اگر صغيري را ديد بگويد كه اين نافرماني خدا را نكرده و بي گناه است و من مدت ها نافرماني كرده ام، لذا بدون شك او از من بهتر است.

و اگر بزرگ سال است بگويد: اين پيش از من و بيش از من بنده خدا بوده و سابقه بندگي او از من بيشتر و بهتر است.

و اگر عالم است بگويد: به او دولتي عطا شده كه به من عطا نشده است و انچه من نميدانم او ميداند، و او به علم خود عمل مي كند و از من بالاتر است.

و اگر نادان و بي سوادي را ديد بگويد كه اين با ناداني خود نافرماني خدا را كرده است ، و من در حال دانائي عصيان ورزيده ام ، و من از خاتمه كار خود و او بي خبرم.

و اگر كافري را ديد چنين فكر كند كه اميد است بعدها مسلمان شود و عاقبتش خير و به حسن ختام نائل گردد، و نيز شايد من كفر ورزيدم و خاتمه كارم به بدي منتهي گردد.( اعاذنا الله).

و اين باب شفقت و مهرباني و ترس و اول چيزي است كه از بندگان حق يادگار است .

پس چون بنده اي چنين باشد، خداوند او را از خطرات و افات بد حفظ كند و بمراتب نصيحت مي رساند و از دوستان پاكيزه و بسيار نزديك خويش گرداند.

و او از دشمنان دشمن خدا ابليس خواهد بود ، و بعلاوه وصول به اين مقامات و مجموع اين فيوضات موجب قطع صفت تكبر و گسستن ريسمان خود خواهي و ترك عيب برتري طلبي نفسش در اين دنيا گردد.

مختصر او خلاصه برگزيده بندگان حق و نهايت شرف زاهدان و نور سيماي عابدان مي شود.

و نزد او چيزي بزرگتر و برتر و مهمتر از خدا نيست.

با اين حال زبان خود را از ياد جهان و جهانيان و چيزهاي بي فايده كوتاه خواهد كرد.

هيچ كاري نزد او تمام نيست جز به اراده و امر حق ، در تمام حالات كينه و تكبر و ظلم را از قلبش خارج مي نمايد، و در اشكار و پنهان زبان و سخن و خط مشي او يكسان بوده و در خير خواهي و نصيحت تمام مردم در نظر او صورت واحدي دارند.

و كسي كه نام فردي را به بدي ببرد از ناصحان نخواهد بود، يا كسي عيبي را به فردي نسبت دهد، يا دوست بدارد كه نام كسي را نزد او به بدي ياد كند خير خواه نيست، و چنين صفاتي افت طاعت گزاران و عيب بزرگ عبادت كنندگان و موجب هلاك زاهدان است.

بجز انكه خدايش يار و حافظ باشد، و زبان و قلب او را به مرحمت و فضل و احسان خويش محفوظ دارد و بحرمت رحم بيكران و احسان بي پايان او.(امين)

{ برگرفته از كتاب فتوح الغيب –امام عبدالقادر گيلاني}

درباره : مقالات اسلامى ,
برچسب ها : تصوف و عرفان ,
بازدید : 303

[ 1393/01/10 ] [ 1393/01/10 ] [ محمدعمر ]

نظرات (0)

مطالب مرتبط